Is kaas gezond? En waarom dan?

Deel dit artikel met je maatjes

Is kaas gezond?

Ja, voor de meeste mensen is kaas gezond. Een richtlijn die je kunt aanhouden is dat hoe meer de kaas bewerkt is hoe minder gezond de kaas is.

Rookkaas is bijvoorbeeld minder gezond, omdat het meer zout bevat dan andere soorten kazen (1). Een te hoge inname van zout kan onder andere de kans op hart- en vaatziekten verhogen.

In het algemeen bevatten alle kazen veel zout. Daarom is het belangrijk om kaas met mate te eten. Een richtlijn is om maximaal 40 gram kaas per dag te eten. Je hoeft niet elke dag kaas te eten. Je kunt ook de ene dag meer of minder kaas eten (2).

Voorheen werd ook gedacht dat hoe meer verzadigde vetten de kaas bevat hoe minder gezond de kaas is. De inname van verzadigde vetten uit kaas zou de kans op hart- en vaatziekten verhogen.

Inmiddels is uit onderzoek gebleken dat dit niet het geval is. Dit geldt wel bij de inname van verzadigde vetten uit bijvoorbeeld rood vlees (3).

Voor sommige mensen -zoals mensen met een koemelkeiwitallergie- is kaas niet gezond. Het kan dan zorgen voor diverse klachten, zoals maag- en darmklachten.

Mensen met een lactose-intolerantie krijgen alleen last van het eten van lactose bevattende kazen.

Samenvatting
Voor mensen zonder allergieën of intoleranties is kaas gezond. Kaas bevat relatief veel zout, waardoor het wel met mate moet worden gegeten.

Hoe wordt kaas gemaakt?

Kaas is feitelijk een bewerkt product. Dat houdt in dat een product een of meerdere bewerkingen heeft ondergaan. Veel mensen denken dat bewerkte voeding per definitie ongezond is. Dit geldt echter niet voor alle bewerkte producten. 

De eerste keer dat kaas werd gemaakt is al circa 6.000 jaar geleden. Toen ontstond kaas, doordat melk voor langere tijd in de magen van kalveren werd bewaard.

Inmiddels ziet het productieproces er heel anders uit. Hieronder lees je hoe kaas wordt gemaakt.

Toevoegen van startercultuur en stremsel aan de melk

Verse melk wordt eerst kort verhit. Dit wordt pasteurisatie genoemd. Door de starter cultuur en stremsel gaan de eiwitten in de melk stollen. Een starter cultuur bevat azijnzuur bacteriën, melkzuurbacteriën en één of meerdere soorten natuurlijke gisten.

Hierdoor ontstaat er een vaste substantie, genaamd de wrongel. Er blijft ook eiwitrijk vocht over, genaamd wei. Dit wordt tegenwoordig veel gebruikt voor eiwitshakes. 

De wrongel samenpersen

Hierdoor wordt het overtollig vocht verwijderd en krijgt de kaas een ronde vorm.

De kaas pekelen in een pekelbad

Dit verbetert de vorm, structuur en de smaak van de kaas. Het zorgt er ook voor dat de kaas langer houdbaar blijft.

Rijpen van de kaas

Per kaas verschilt het hoe lang de kaas moet rijpen. Dit kan variëren tussen de vier weken tot een jaar. De smaak van de kaas wordt pittiger als de kaas langer wordt gerijpt (4).

Samenvatting
Kaas wordt gemaakt door onder andere stremsel en een startercultuur toe te voegen aan verse melk. Hoe lang de kaas moet rijpen verschilt per soort kaas.

Wat zijn de voedingswaarden van kaas?

De precieze voedingswaarden verschillen per soort kaas. In de tabel hieronder lees je de voedingswaarden van een aantal bekende kazen per 30 gram. 

Wat zijn de voedingsstoffen in kaas?

De precieze voedingsstoffen in kaas verschillen per soort kaas. Hieronder zie je de voedingsstoffen per 30 gram van een van de veelgebruikte kazen, namelijk kaas 30+ jong. 

Samenvatting
Van de meeste voedingsstoffen levert kaas slechts een kleine bijdrage, omdat een portie van kaas klein is. Wel krijg je met kaas relatief veel calcium binnen.

Mannen van 25 t/m 69 jaar en vrouwen van 25 t/m 49 jaar krijgen namelijk met 30 gram kaas al 33% van hun behoefte aan calcium binnen.

Waarom is kaas gezond?

Kaas is een gezonde keuze door verschillende factoren. Zo is het een goede bron van eiwitten en bevat het relatief veel calcium.

Kaas bevat veel eiwitten

Eiwitten zijn belangrijke bouwstoffen voor onder andere cellen en het aanmaken van spiermassa. Kaas bevat relatief veel eiwitten, waardoor het bijdraagt aan voldoende eiwitten binnenkrijgen. Voor vegetariërs kan kaas een nog belangrijke bron zijn van eiwitten (10).

Kaas bevat relatief veel calcium

Met een kleine hoeveelheid kaas krijgen de meeste mensen al 1/3e van hun ADH aan calcium binnen. Calcium is een belangrijk mineraal, wat onder andere zorgt voor gezonde botten.

Bij oudere mensen verkleint de inname van voldoende calcium de kans op het krijgen van botbreuken (11). 

Kaas bevat veel vetten

Helaas hebben veel mensen nog een slechte associatie met vet. Vet is echter gezond en belangrijk voor ons lichaam. Het is onder andere een bron van belangrijke vetoplosbare vitamines, zoals vitamine D. Vitamine D is onder meer belangrijk voor je botten.

Daarnaast kan het eten van vetten zorgen voor een langer verzadigd gevoel. Dit kan de kans op overgewicht verkleinen, wat de oorzaak is van veel verschillende aandoeningen (12).

Kaas bevat geen koolhydraten

Kaas bevat geen koolhydraten. Hierdoor past het goed in een koolhydraatarm dieet. Dit zorgt er ook voor dat het eten van kaas niet zorgt voor een piek in je bloedsuiker, waardoor je langer een vol gevoel kunt hebben. 

Het eten van kaas draagt bij aan je ADH van diverse mineralen en vitamines

Ondanks dat kaas relatief weinig andere vitamines en mineralen bevat helpt het eten van kaas toch mee met het behalen van de ADH. In kaas zitten namelijk veel verschillende vitamines en mineralen. Zo bevat kaas onder andere vitamine A, vitamine B1 en vitamine B2 (8, 9).

Samenvatting
Kaas is om verschillende redenen gezond. Doordat kaas veel vetten bevat en geen koolhydraten kan het zorgen voor een langer verzadigd gevoel. De eiwitten en calcium in de kaas zijn onder andere belangrijk voor gezonde botten.

Is kaas goed om af te vallen?

Kaas is geen wondermiddel om af te vallen. Het kan echter wel onderdeel zijn van een gevarieerd voedingspatroon om af te vallen. Het eten van kaas heeft namelijk diverse voordelen om af te vallen.

Ten eerste is kaas een goede bron van eiwitten. Sommige mensen voelen zich langer verzadigd door het eten van eiwitrijke producten. Dit kan helpen om makkelijker af te vallen, omdat je hierdoor minder trek hebt. 

Bovendien is het eten van voldoende eiwitten belangrijk om de hoeveelheid spiermassa dat je afvalt te beperken. Het verliezen van veel spiermassa is niet alleen ongezond, maar zorgt er ook voor dat je energiebehoefte omlaag gaat.

Spiermassa gebruikt namelijk meer energie dan vetmassa. Hierdoor kan het verliezen van veel spiermassa afvallen lastiger maken (10). 

Ten tweede bevat kaas relatief veel vetten. Dit kan ook zorgen voor een langer verzadigd gevoel. Het eten van vetten zorgt namelijk ervoor dat de maagontlediging minder snel gaat. Hierdoor blijft eten langer in je maag, wat zorgt voor een voller gevoel (12). 

Samenvatting
Kaas kan helpen bij afvallen om meerdere redenen. Zo bevat het veel eiwitten, wat kan helpen om minder spiermassa te verliezen. Door minder spiermassa te verliezen kan je makkelijker afvallen. 

Welke kaas is het gezondst?

Op deze vraag is geen eenduidig antwoord. De voedingsstoffen en voedingswaarden verschillen namelijk per kaas. Welke kaas voor jou het gezondst is hangt af van de rest van je voedingspatroon. 

Als je bijvoorbeeld de rest van de dag weinig vetrijke producten eet past een vettere kaassoort zoals belegen kaas goed in je voedingspatroon. Als je juist al veel vetrijke producten hebt gegeten is een jongere kaas een betere keuze. 

Samenvatting
Welke kaas het gezondst is persoonlijk. Het hangt namelijk af van je gehele voedingspatroon. Kies ook een kaas die je lekker vindt.

Welke verschillende soorten kaas zijn er?

Er zijn heel veel soorten kaas te koop. Hieronder lees je een aantal bekende soorten kazen.

Geitenkaas

Naast het maken van kaas van koemelk kan er ook kaas worden gemaakt van melk van andere dieren. Voor mensen met een koemelkeiwit allergie of -intolerantie is geitenkaas gezond en een goed alternatief.

Feta kaas

De lagere hoeveelheid aan zout is een van de redenen dat feta kaas gezond is. Feta kaas valt onder de categorie verse kazen. Deze kazen zijn meestal niet gefermenteerd. Verse kazen worden gemaakt door een productieproces met een hittebehandeling of zuren. 

Mozzarella

Veel mensen verwachten niet dat mozzarella gezond is. Het wordt namelijk gezien als een erg vette kaas. Net als fetakaas is het een verse kaas, waardoor het minder zout bevat dan andere soorten kazen. 

Blauwe kaas

Ondanks dat blauwe kazen meer zout en verzadigde vetten bevatten kan af en toe het eten van blauwe kaas gezond zijn. Blauwe kazen bevatten bovendien meer vitamine K en calcium.

Cheddar kaas

Deze kaas valt onder de hardere kazen, zoals Parmezaanse kaas. Niet veel mensen denken dat cheddar kaas gezond is. Cheddar kaas bevat een hogere hoeveelheid vet en zout. Het bevat daarentegen wel meer eiwitten en calcium.

Witte kaas

Deze kaas wordt vaak in de war gehaald met feta kaas. Het grote verschil is dat witte kaas van koemelk wordt gemaakt en feta van geiten- en schapenmelk. Door het gebruiken van koemelk is witte kaas gezond en romig.

Parmezaanse kaas

Bij deze kaas denken veel mensen aan pasta en denken ze hierdoor dat dit niet past in een gezond voedingspatroon. Doordat deze kaas meer eiwitten bevat kan Parmezaanse kaas gezond zijn.

Plantaardige kaas 

Sinds een aantal jaar bestaat er ook plantaardige kaas. Het hangt af van het merk of plantaardige kaas gezond is. Zo is er een plantaardige kaas op basis van zetmeel. Hierdoor bevat het geen eiwitten. Dit is geen goed alternatief voor kaas. Gelukkig zijn er steeds meer plantaardige kazen op basis van noten, waardoor het wel eiwitten bevat.

Samenvatting
Er zijn heel veel soorten kazen. Er kan onder andere onderscheid gemaakt worden tussen harde kazen, verse kazen en blauwe kazen. Daarnaast zijn er tegenwoordig ook plantaardige kazen.  

Wat is het verschil tussen oude en jonge kaas?

Het verschil tussen oude en jonge kaas is de tijd dat de kaas wordt gerijpt. Jonge kaas hoeft slechts vier tot zes weken te rijpen. Belegen kaas zit tussen jonge kaas en oude kaas in.

Deze kaas rijpt maximaal zes maanden. Oude kaas rijpt tien maanden of langer. 

Door het lange rijpingsproces bevat oude kaas meer vetten dan jonge kaas. Dit komt doordat er naarmate de tijd vordert minder vocht in de kaas zit. Oude kaas bevat hierdoor ook minder calorieën. Toch is oude kaas gezond als het met mate wordt gegeten.

Samenvatting
Jonge kaas wordt minder lang gerijpt dan oude kaas. Daardoor bevat jonge kaas minder vetten dan oude kaas.

Voor wie is kaas niet gezond?

Voor sommige mensen is kaas niet of minder gezond.. Hieronder lees je voor wie dat geldt.

Mensen met een lactose-intolerantie

Als je een lactose-intolerantie hebt kan je lichaam lactose niet goed verwerken. Een intolerantie wordt vaak vergeleken met een allergie. Er is echter wel een groot verschil.

Bij een allergie reageer je bij elke hoeveelheid van een stof. De stof is een eiwit, zoals een bepaalde eiwit in pinda. Iemand die een kleine hoeveelheid pinda’s eet en allergisch is voor pinda’s is meteen in levensgevaar. 

Dit is een uitzonderlijke allergie. Bij de meeste andere allergieën ben je niet in levensgevaar, maar ontstaan er wel klachten zoals maag- en darmklachten en benauwdheid.

De andere soorten klachten kunnen wel gelijk zijn. Bij een intolerantie krijgt iemand klachten bij een bepaalde hoeveelheid van de stof. Welke hoeveelheid dit is verschilt per persoon.

Dit wordt onder begeleiding van een arts of diëtist getest. Er is echter een uitzondering hierop. Bij een glutenintolerantie is elke hoeveelheid van gluten schadelijk (13).

Mensen met een lactose-intolerantie krijgen klachten van kazen die lactose bevatten. De meeste Nederlandse kazen bevatten geen of weinig lactose. Hierdoor kunnen deze kazen zonder klachten worden gegeten. 

Koemelkeiwit allergie of -intolerantie

Een koemelkeiwit allergie komt voornamelijk voor bij kinderen. De meeste kinderen groeien er overheen. Toch zijn er sommige volwassenen die hier nog last van hebben. Voor deze mensen is kaas op basis van melk van een ander dier een goed alternatief.

Dit geldt overigens ook voor mensen met een koemelkeiwit intolerantie (14).

Longziekten zoals bronchitis of Chronische Obstructieve Long Ziekte (COPD)

Veel mensen met longziekten zoals bronchitis of COPD ervaren slijmklachten als ze melkproducten eten of drinken. De ene persoon krijgt alleen klachten bij het drinken van melk en de ander krijgt ook klachten bij het eten van melkproducten, zoals kaas. Het is nog niet bekend wat precies de oorzaak is.

Deze mensen hebben door hun aandoening al meer moeite met ademen. Dit wordt nog erger als je slijm klachten hebt. Daarom wordt bij deze klachten het eten of drinken van melkproducten afgeraden. 

Bij de meeste van de bovenstaande mensen ontstaat er geen schade bij het eten van kaas aan het lichaam. Dit is wel het geval bij coeliakie -intolerantie voor gluten-.

Echter kunnen veel voorkomende klachten wel op de langere termijn voor problemen zorgen als je vaak kaas eet. Zo kunnen bijvoorbeeld maag- en darmklachten leiden tot uitdroging. Daarom is het belangrijk de inname van kaas te beperken als je klachten krijgt van het eten van kaas.

Is kaas een goede vervanger voor vlees of vis? 

In het schap met vleesvervangers vind je ook vleesvervangers op basis van kaas, zoals kaasschnitzels.

Hierdoor lijkt dit een goede keuze als je vegetarisch wilt eten. Is dat ook echt zo? Hieronder lees je het antwoord hierop.

Vlees bevat de juiste samenstelling van essentiële aminozuren. Aminozuren zijn bouwstenen van eiwitten. Essentiële aminozuren zijn aminozuren die ons lichaam zelf niet kan aanmaken, waardoor we dit via onze voeding moeten binnenkrijgen. 

Helaas zijn er geen plantaardige producten die alle essentiële aminozuren bevatten. Daarom moet je bepaalde plantaardige producten met elkaar combineren om toch de essentiële aminozuren binnen te krijgen.

Dit kan bijvoorbeeld door zilvervliesrijst met linzen te combineren. 

Daarnaast moet een gezonde vleesvervanger ook voldoende eiwitten bevatten en diverse voedingsstoffen, zoals vitamine B1 en ijzer. Kaas bevat wel eiwitten, maar een stuk minder dan vlees of bijvoorbeeld tofu. Daarom is een vleesvervanger op basis van kaas geen goede vleesvervanger (2).

Als je voldoende varieert met gezonde voeding kan je echter wel af en toe een vleesvervanger op basis van kaas eten. Je krijgt dan door de andere voedingsmiddelen al voldoende eiwitten en essentiële aminozuren binnen.

Samenvatting
Vleesvervangers op basis van kaas zijn niet de gezondste keuze qua vleesvervangers. Je kunt het echter af en toe wel eten als je daarnaast voldoende eiwitten binnenkrijgt. 

Conclusie

Kaas is voor de meeste mensen gezond. Alleen voor mensen met bepaalde intoleranties, allergieën of aandoeningen is kaas niet gezond. Mensen met een lactose-intolerantie kunnen wel kazen zonder lactose eten, zoals veel harde kazen.

Kaas is gezond om verschillende redenen. Een van de grote redenen is dat het een goede bron is van eiwitten. Eiwitten zijn onder een belangrijke bouwstof voor onze cellen.

Daarnaast bevat kaas relatief veel calcium. Dit is onder andere belangrijk voor de gezondheid van je botten.

Kaas bevat wel veel zout. Te veel inname van zout verhoogt de kans op hart- en vaatziekten. Om deze reden is het belangrijk om kaas met mate te eten. Een gemiddelde inname van 40 gram per dag is een goede richtlijn.

Ben je gek op kaas, maar wil je ook afvallen? Dan is onze 3 Weken Afslank Challenge misschien iets voor jou. In slechts 3 weken leer je hoe je lekker en gezond kunt eten om af te vallen.

Tijdens de Challenge krijg je toegang tot onze besloten, actieve Facebookgroep. In de Facebookgroep wissel je met andere deelnemers ervaringen uit. Zo kunnen jullie van elkaar leren.

Deel dit artikel met je maatjes