Afvallen door een sapkuur: mythe of magie?

Deel dit artikel met je maatjes

Wat is een sapkuur?

Een sapkuur of sapdieet is een dieet waarbij je voornamelijk groente- en fruitsap drinkt. Hierbij verkrijg je het sap uit fruit en groente, door ze met de hand uit te persen of door ze door een sap-pers te halen.

Het idee is dat je enkel en alleen het sap binnenkrijgt en alle vaste onderdelen, zoals de schil, de pit en de pulp, weggooit.

Er zijn ook sapdiëten waarbij ook de vaste onderdelen van voeding tot sap worden gepureerd en worden gedronken.

Als je een sapdieet volgt kun je zelf dagelijks je sapjes maken. Je kunt ook voorgemaakte sapjes kopen. Er zijn verschillende bedrijven die complete drie- of vijfdaagse sapkuren aanbieden en thuisbezorgen.

Veelgebruikte ingrediënten in sapkuren zijn spinazie, bleekselderij, wortel, appel, sinaasappel en tarwegras.

Tijdens het dieet drink je gedurende drie of vijf dagen – of soms zelfs een hele week – niets anders dan sap. Je krijgt daardoor een stuk minder calorieën binnen dan als je normaal eet. Het is dus eigenlijk een manier van vasten.

Samenvatting:

Een sapkuur is een dieet, waarbij je alleen of voornamelijk sap van groente en fruit eet. De duur van het dieet kan variëren van een aantal dagen tot een week.

Helpt een sapkuur bij het detoxen?

Veel mensen gebruiken een detox sapkuur om te ontgiften. Ze ontdoen hun lichaam van afvalstoffen of toxische stoffen.

Maar ons lichaam is zelf erg goed in het verwijderen van giftige stoffen. Onze nieren en onze lever zijn 24 uur per dag bezig ons lichaam te zuiveren.

Er is geen wetenschappelijk bewijs dat een detox kuur hieraan bijdraagt [1].

Als je je gezond wilt voelen en je lichaam wil ‘zuiveren’, is het veel beter om gewoon een gevarieerd voedingspatroon en een gezonde levensstijl aan te nemen. Eentje met veel groente, veel vezels en voldoende fruit.

Samenvatting:

Er is geen wetenschappelijk bewijs dat een sapkuur je lichaam ontgift.

Kan ik met een sapkuur afvallen?

Ja, je kan afvallen met een sapkuur. Maar dat betekent nog niet dat het een goed idee is. Als je een week niks eet, val je ook af. En dat is ook geen goed idee.

Het idee achter diëten is heel simpel. Je verbrandt meer calorieën dan je binnenkrijgt.

Of andersom: je krijgt minder calorieën binnen dan je verbrandt. Enerzijds kun je dat bereiken door veel te bewegen en dus veel calorieën te verbranden. Maar een veel makkelijkere en snellere manier is: minder calorieën binnenkrijgen.

Sapkuren zijn over het algemeen extreem laag in calorieën.

Diëtist Elly Kaldenberg zei daarover tegen Kassa (BNN Vara): “Wat je zult merken als je gaat sapvasten, is dat je BMI verandert omdat je heel weinig calorieën binnenkrijgt op een dag. Je buikomvang neemt af, je plast je helemaal suf van alle vloeistof en krijgt daardoor een platte buik. Je valt binnen no time af omdat je weinig binnen krijgt. Maar of dit op de lange termijneffect heeft, is nog maar de vraag [2].”

Dat doet ons persoonlijk denken aan de dag na een festivalletje.

Wij – Jeroen en Bas – gaan in de zomer wel eens lekker de hort op. In de zomerzon drinken we tijdens zo’n festivaldag veel water, maar we eten vaak weinig (als je aan het dansen bent, dan schiet een fatsoenlijke maaltijd er vaak bij in).

Steevast zijn we de volgende ochtend minstens een kilo lichter dan de dag ervoor. Maar die kilo is er een dag later ook weer aan.

Samenvatting:

Net als met veel andere diëten kun je afvallen met een sapdieet. Het is echter vaak slechts van korte duur, omdat je de verloren kilo’s weer snel aankomt.

Word ik dikker van een sapkuur?

Het risico dat je juist aankomt door een sapkuur is groter. Een sapkuur mist vaste voeding. Je krijgt weinig vezels en proteïne binnen. Daardoor voel je je leeg en hongerig.

Wanneer je klaar bent met de kuur, ben je vast wat kilo’s kwijt, maar de kans is groot dat je daarna te veel gaat eten of zelfs eetbuiten krijgt. Zo heb je de verloren kilootjes er binnen no time weer bij!

Wat zijn de risico’s van een sapkuur?

Het eerste risico hebben we zojuist al besproken: je kunt aankomen doordat je meer gaat eten als je sapkuur is afgelopen. Daarnaast zijn er nog een heleboel andere risico’s.

We zetten ze hieronder voor je op een rijtje.

Je metabolisme past zich aan en je kunt spiermassa verliezen

Je spieren hebben eiwitten nodig. Een sapkuur is heel laag in eiwit. Daardoor kan je spiermassa verliezen tijdens een sapkuur [3]. Voor sporters is een sapkuur daarom een nog slechter idee.

Naast eiwitten, hebben je spieren ook energie nodig. Mensen met meer spiermassa, verbruiken meer calorieën.

Maar krijg je nou weinig calorieën binnen, bijvoorbeeld omdat je een sapkuur volgt, dan kan je lichaam mogelijk in de overlevingsstand. Het gaat zo min mogelijk calorieën verbranden. En de plek waar dit makkelijk gaat: in de spieren [4]. Dit kan ook gebeuren als je lichaam niet in de overlevingsstand gaat.

Dus, hoewel het binnenkrijgen van minder calorieën een voorwaarde is voor afvallen, kan een extreem lage calorie-inname je lichaam juist schaden.

Samenvatting
Door een sapkuur krijg je erg weinig eiwitten binnen. Hierdoor kan je spiermassa verliezen, waardoor je energiebehoefte flink omlaag gaat. Daarnaast kan het zijn dat je lichaam spaarzamer efficiënter omgaat met de energie die je binnenkrijgt. Of dit echt zo is, is nog niet wetenschappelijk bewezen.

Conserveermiddelen en laag vitaminegehalte

Als je een sapkuur koopt van een sapkuurproducent– en de sapjes dus niet dagelijks vers maakt – is er de kans dat deze vol zitten met bewerkte voedingsmiddelen en conserveermiddelen. Niet supergezond.

Daarnaast neemt de hoeveelheid vitamines sterk af als je sapjes een tijdje laat staan, als ze geopend zijn. Binnen een paar uur verdwijnen grote hoeveelheden vitaminen, waarvan vooral vitamine C [5].

Tekorten aan voedingsstoffen

Het volgen van een sapkuur kan leiden tot vitaminetekorten en tekorten aan andere belangrijke voedingsstoffen, zoals ijzer, zink, calcium, omega-3 vetzuren en gezonde vetten.

Daarnaast heeft je lichaam moeite met het opnemen van sommige vitaminen die in je sapjes zitten. Je lichaam heeft bijvoorbeeld vet nodig om vitamine A, D, E en K op te nemen. Maar sapkuren zijn juist laag in vet.

Slecht voor je immuunsysteem

Door een tekort aan essentiële voedingsstoffen, werkt je immuunsysteem slechter, en is de kans groter dat je ziek wordt. Bovendien zul je je waarschijnlijk moe en zwak voelen als gevolg van je sapdieet.

Overige vervelende bijwerkingen

Daarnaast kan een sapkuur zorgen voor hoofdpijn, misselijkheid, duizeligheid en maagkrampen. Merk je dat je last krijg van deze symptomen? Breek je kuur dan af.

Heb je de ziekte van Crohn of een andere darmaandoening? Begin dan pas aan een sapdieet als je dit eerst met je arts hebt overlegd. En voor zwangere vrouwen is het al helemaal geen goed idee. Begin er ook niet aan als je borstvoeding geeft. Je loopt dan een te groot risico op het krijgen van tekorten van voedingsstoffen.

Samenvatting:

Het volgen van een sapdieet heeft verschillende nadelen voor je gezondheid. Zo kan het ervoor zorgen dat je na het dieet extra aankomt, krijg je onvoldoende eiwitten en vetten binnen en kun je een tekort oplopen van voedingstoffen.

Waarom is de sapkuur zo populair?

Volgens Radar is dat vrij simpel: de bedrijven die sapkuren verkopen, hebben er baat bij om positieve onderzoeksresultaten te laten zien. Ze geven echter een vertekend beeld.

Een sapkuurproducent beweert dat je tijdens het volgen van een sapkuur nieuwe witte bloedcellen aanmaakt die het immuunsysteem bevorderen.

Klopt. Maar je lichaam maakt deze witte bloedcellen altijd al aan.

Of je nou een sapkuur volgt of niet. Dat je meer witte bloedcellen aanmaakt door je sapkuur, is nooit bewezen [6].

Er wordt dus veel onzin verspreid over de werking en de positieve effecten van een sapkuur. De negatieve effecten van een sapkuur zijn simpelweg te hoog om van een goed dieet te spreken.

Samenvatting:

Het sapdieet is erg populair, omdat het een quick fix lijkt. Producenten geven ook een vertekend beeld, waardoor het lijkt alsof het alleen positieve effecten heeft.

Zijn sapjes of smoothies dan helemaal niet gezond?

Sapjes en smoothies kunnen wel degelijk gezond zijn! Maar ze horen in een voedingspatroon waarin je dagelijks tevens vast voedsel eet.

Het kan dus een aanvulling zijn op je gezonde voeding. Als je sapjes maakt, let dan op de volgende zaken:

–   Pureer of blender de hele groente of fruit. Inclusief schil en pulp. Zo krijg je alle vezels uit de vrucht binnen, want die zijn juist zo gezond!

–   Voeg noten, zaden of een avocado toe voor gezonde vetten en eiwitten. Je kunt ook wat sojamelk of sojayoghurt toevoegen voor wat extra proteïnen. En zo maak je ook nog eens lekkere sapjes! Door het toevoegen van een eiwitbron stijgt je bloedsuikerspiegel bovendien minder snel. Wat beter is voor je gezondheid en je kan helpen om op gewicht te blijven en af te vallen.

–   Gezonde sapjes hebben een goede balans tussen groente en fruit in je sapje of smoothie. Fruit zit namelijk vol suikers. En hoewel fruit natuurlijk supergezond is, wil je geen overdaad aan suiker binnenkomen. Twee stuks fruit per dag is een goede richtlijn.

Samenvatting:

Sapjes kunnen onderdeel zijn van een gezond voedingspatroon als je ze af en toe drinkt. Maak ze het liefst zelf.

Wat zijn de beste sapdieten of detox kuren?

Wil je desondanks toch een sapdieet of detox sapkuur volgen? Kies dan voor smoothies (inclusief proteïnen, vezels en gezonde vetten) in plaats van voor sapjes die puur en alleen uit vruchtensap bestaan.

Voeg bijvoorbeeld noten, zaden, avocado en groente toe aan je smoothies. Lijnzaad helpt erg goed tijdens het afvallen.

Als je gaat detoxen, hou je sapkuur zo kort mogelijk. Hooguit drie dagen. Of wissel je ‘sapdagen’ af met ‘normale dagen’. Zo verklein je de kans op voedingstoffentekorten, extreme honger een leeg en futloos gevoel, moeheid en eetbuien.

Voeg veel groente toe aan je sappen. Kies bijvoorbeeld voldoende groene bladgroente om je ijzergehalte op peil te houden.

Conclusie

Een sapdieet is geen goede keuze als je wilt afvallen. Het werkt als een crashdieet. Je valt snel veel af, maar de kans is groot dat je je verloren kilo’s snel weer aankomt. Bovendien zijn er ook diverse nadelen van het sapdieet. Zo kan het de kans op tandsteen vergroten en loop je het risico om tekorten te krijgen van belangrijke voedingsstoffen, zoals eiwitten.

Wil je op een gezonde manier afvallen, kies dan voor een dieet dat wetenschappelijk bewezen effectief is.

De methode die we hanteren in onze 3 Weken Afslank Challenge is gebaseerd op de nieuwste wetenschappelijke inzichten.

Door snel naar je streefgewicht te sprinten, is je strijd om jouw ideale gewicht te bereiken veel beter vol te houden. En dat doen we aan de hand van een koolhydraatarm dieet. Simpelweg omdat dit het best werkt.

Wij leren je een gezonde levensstijl aan, leren je korte metten maken met ongezonde gewoontes en reiken je een dieet aan vol gezonde voedingsstoffen. 

Zin om samen met duizenden andere vrouwen mee te doen? Klik hier en meld je vandaag nog aan!

Deel dit artikel met je maatjes