Deel dit artikel met je maatjes
Is citroen gezond?
Ontdek in dit artikel de verbazingwekkende gezondheidsvoordelen van citroenen, hoe je ze kunt gebruiken, en ontrafel mythes over dit vitamine C-rijke citrusfruit.
If life gives you lemons
Consider yourself lucky! Tenminste, als je al die verhalen over de gezondheidsvoordelen van citroenen mag geloven. Laten we wel wezen: een schijfje citroen in een zomers drankje pept de boel meteen lekker op. Maar is het ook echt zo gezond?
De citroen wordt officieel Citrus limon genoemd en is een plant uit de wijnruitfamilie (Rutaceae). De typische, friszure smaak komt door het citroenzuur dat erin zit. Anders dan de naam doet vermoeden, komt citroenzuur ook in andere citrusvruchten voor, zoals sinaasappel, mandarijnen en limoen.
Hoe gezond is citroen (en waarom)?
Het eerste waar wij bij citroenen aan denken, is vitamine C. Een gemiddelde citroen bevat zo’n 26 milligram vitamine C. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine C is 75 milligram per dag. Vitamine C is nodig voor een goede werking van je immuunsysteem. Citroenen kunnen je immuunsysteem dus ondersteunen.
Citroen bevat behoorlijk wat vitamine C, maar een paprika, sinaasappel of kiwi bevat hier meer van. De citroen bevat van al dit genoemde groente en fruit veruit de minste koolhydraten.
Bovendien hoeft de gele citrusvrucht het niet alleen van zijn gehalte aan vitamine C te hebben. Citroenen bevatten namelijk veel vezels en flavonoïden. Dit zijn van nature aanwezige antioxidanten die groente en fruit hun kleur geven. In citrusfruit zitten voornamelijk de flavonoïden hesperidine en naringin [1].
Citroen bevat ook mineralen, zoals magnesium en kalium. Magnesium speelt een rol bij de werking van je spieren en de overdracht van zenuwprikkels. Kalium is betrokken bij de geleiding van zenuwprikkels en het regelen van de bloeddruk.
De schil van een citroen bevat trouwens meer vitamine C dan het vruchtvlees. Als je een sapje maakt, kun je de (bij voorkeur biologische) gewassen schil gewoon gebruiken. Of rasp eens wat citroenschil over je eten. Onze geheime tip? Heerlijk op Spaanse tortilla met groente of op ravioli.
Samenvatting
Fruit is gezond, citroen dus ook. Citroenen bevatten behoorlijk wat vitamine C en mineralen. Ook is de gele citrusvrucht rijk aan vezels en antioxidanten.
Gezondheidsvoordelen van citroen
Ook wetenschappers kampen met de vraag hoe gezond citroen is. Dat is mooi, omdat er hierdoor verschillende onderzoeken zijn gedaan. De resultaten zijn veelbelovend. Wij zetten de mogelijke gezondheidsvoordelen van citroenen voor je op een rijtje.
Helpt mogelijk bij gewichtsverlies
Je hoort weleens dat citroen gezond afvallen kan ondersteunen. Dit komt waarschijnlijk door de vezels die in citroenen zitten. Hoe het precies zit lees je in ons artikel over citroenen en afvallen.
Kan mogelijk de kans op een herseninfarct verminderen
Van de flavonoïden in citrusfruit wordt gedacht dat ze het risico op een hersenberoerte bij vrouwen kunnen verminderen. In een studie onder 70.000 vrouwen kwam naar voren dat vrouwen die het meeste citrusvruchten aten 19 procent minder kans hadden op een herseninfarct dan vrouwen die minder citrusfruit consumeerden [2].
Goed voor je hart
Vitamine C kan een positief effect hebben op je hart en bloedvaten. Ook kunnen de citrusflavonoïden in citroenen mogelijk de kans op aderverkalking (atherosclerose) verkleinen [3] Door het aanwezige kalium, kunnen citroenen bovendien een bloeddrukverlagend effect hebben.
Onderzoeken waarbij mensen een maand lang dagelijks een concentraat van citrusvruchten kregen, suggereren dat citroen kan helpen om de cholesterolwaarden in je bloed te verbeteren [4]. Een studie met ratten suggereert dat bepaalde stoffen in citroenen, vooral hesperidin en diosmin, het LDL-cholesterol (het slechte cholesterol) kunnen verlagen [5].
Tegen nierstenen
Citroenen bevatten citraat. Dit is het zout van citroenzuur. Dit stofje wordt in was- en reinigingsmiddelen gebruikt als waterontharder. Eigenlijk helemaal niet zo gek dus, dat deze stof de vorming van nierstenen kan voorkomen.
Citraat heeft bovendien een remmende werking op kristalvorming in de nieren. Kristaalvorming ontstaat als je te veel van bepaalde stoffen binnenkrijgt en de stoffen gaan samenklitten [6].
Tegen bloedarmoede
Wereldwijd heeft ongeveer een kwart van de bevolking last van een ijzertekort. Vooral kinderen en vruchtbare vrouwen hebben hier last van. Ook vegetariërs en veganisten lopen eerder een risico om een ijzertekort te ontwikkelen. Dit komt omdat het lichaam ijzer uit plantaardige producten (non heem-ijzer) minder goed kan opnemen [7].
Vitamine C kan de opname van non-heemijzer uit je voeding bevorderen. Een beetje citroensap over je salade is niet alleen lekker, het is dus ook qua ijzeropname een goede combi.
Goed voor je spijsvertering
Citroenen zouden kunnen helpen bij het bevorderen van de darmbeweging (de darmperistaltiek). Deze beweging is nodig om voedsel voort te bewegen. Citroenen bevatten veel oplosbare vezels. De meest voorkomende vezel is pectine. Deze zou de darmgezondheid verbeteren door de verteerbaarheid van suiker en zetmeel te verbeteren.
Ook kan citroenzuur de werking van het maagzuur versterken, waardoor voedsel iets sneller verteert [8].
Goed voor je lever
Je hoort wel vaker dat citroen gezond is voor je lever. De antioxidante eigenschappen zouden inwerken op de enzymen van je lever en zo de gezondheid van je lever verbeteren. Je lever maakt zelf ook citroenzuur aan.
In principe werken antioxidanten van andere groenten en fruit ook in op je lever-enzymen. Het is volgens hoogleraar voeding en gezondheid Renger Witkamp (tegen Radar) niet zo dat de citroen hierin uitblinkt [9].
Er is een onderzoek waarbij citroensap beschermende effecten op muizen met leverbeschadiging (door alcohol) liet zien [10]. Voordat je de cocktailshaker uit de kast haalt: de vraag is of dit effect zich ook op mensen laat doorvertalen. Wij zijn nog niet overtuigd.
Zou het risico op kanker kunnen verminderen
Vooral bij dit soort uitspraken willen wij heel voorzichtig zijn. We beginnen dan ook met het benadrukken van het feit dat er meer wetenschappelijk onderzoek nodig is om te kunnen zeggen of citroen helpt tegen kanker.
Recent onderzoek laat aanwijzingen zien dat kleine nanodeeltjes in citroensap mogelijk de reproductie van kankercellen kan remmen [11]. Het onderzoek vond plaats op celkweekjes en het is nog niet duidelijk of cellen in het lichaam hetzelfde reageren.
Samenvatting
Citroenen hebben vele mogelijke voordelen. Ze zijn goed voor je hart en kunnen bij vrouwen het risico op een herseninfarct verminderen. Ook zouden ze goed zijn voor je spijsvertering en de kans op nierstenen kunnen verkleinen.
Is warm water met citroen gezond?
‘s Morgens een glas warm water met het sap van een halve citroen zou: sommigen zweren erbij. Een glas citroenwater op nuchtere maag zou je immuunsysteem een boost geven en je lichaam helpen om te ontgiften. Bovendien zou het je lichaam alkaliseren (minder zuur maken). Dat laatste is in ieder geval niet waar, integendeel.
Door het warme water wordt het zuur uit de citroen versterkt. Dit maakt warm citroenwater extra slecht voor je tanden. Het zuur tast namelijk je tandglazuur aan. Neem voor het drinken van citroensap altijd een (duurzaam) rietje en wacht na het drinken zeker 30 minuten voordat je je tanden poetst.
Vitamine C kan juist minder goed tegen warm water, zegt hoogleraar Witkamp tegen Radar op hun website. Je kunt ervoor kiezen om citroenwater koud te drinken, zodat de vitamine C beter behouden blijft.
Als je je goed voelt bij citroensap drinken om je dag mee te starten (of tussendoor), moet je dat zeker doen. Maar volgens experts moeten we van een beetje citroensap in een glas water geen wonderen verwachten.
Sommigen zweren bij citroensap met honing. We kunnen ons voorstellen dat het iets lekkerder is, maar is honing gezond? Andere die hards drinken zelfs hun koffie met citroen om af te vallen. Je leest er alles over in ons artikel over koffie met citroen om af te vallen.
Het is wel zo dat citroensap drinken gezond is, maar het blijft het beste om de hele vrucht te gebruiken, omdat door persen vaak vezels verloren gaan.
Zijn er ook nadelen?
Zoals we in het stukje hierboven al zeiden is citroensap drinken schadelijk voor je tandglazuur. Daarnaast bevat de felgele citrusvrucht het stofje tyramine. Tyramine staat erom bekend dat het migraine kan veroorzaken bij mensen die er vatbaar voor zijn [12].
Samenvatting
Dagelijks citroensap drinken is zeker niet ongezond. Het kan een positief effect hebben op hoe jij je voelt, maar verwacht er geen wonderen van. In verband met de vezels is het beter om de hele vrucht te gebruiken. Citroensap kan schadelijk zijn voor je tandglazuur. Gebruik voor het drinken van citroensap een (herbruikbaar) rietje.
Citroen gezond, conclusie
De citroen heeft een hoog vitamine C gehalte en kan met zekerheid gezond worden genoemd. De citrusvrucht bevat veel gezonde voedingsstoffen en kan bijdragen aan een gezond voedingspatroon. Toch is ook deze friszure gele gezelligerd geen wondermiddel.
Voor een gezonde levensstijl is variatie ontzettend belangrijk. Door niet elke keer hetzelfde stuk fruit te nemen, maar juist af te wisselen, profiteer je van de gunstige effecten die de natuur ons te bieden heeft.
Een gezond voedingspatroon draagt bij aan gezond gewichtsverlies. Op deze manier kan afvallen leuk en lekker zijn. In onze unieke 3 Weken Afslank Challenge leer je er alles over. Doe mee en val gegarandeerd 5 tot 10 kilo af!
- https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/flavonoiden.aspx
- https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/STROKEAHA.111.637835
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23254473/
- https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0271531705801757
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15186844/
- https://nierstichting.nl/documents/49/folder_behandelen_en_voorkomen_van_nierstenen.pdf
- https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/ijzer.aspx
- https://gezondidee.mumc.nl/gezond-eten/citroenwater-s-ochtends-echt-zo-gezond
- https://radar.avrotros.nl/hulp-tips/hulpartikelen/item/voor-eens-en-altijd-is-warm-water-met-citroen-drinken-goed-voor-je-of-niet/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5439254/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23117440/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8681169/
Deel dit artikel met je maatjes