Zijn vijgen gezond of niet?

Deel dit artikel met je maatjes

Spreken is zilver, vijgen zijn goud

De vijg is een sappige en zoete ovale vrucht die groeit aan de vijgenboom (Ficus carica). Het zijn officieel schijnvruchten, omdat ze worden gevormd uit de bloembodem en de bloem.

De druppelvormige schijnvrucht komt oorspronkelijk uit het Midden-Oosten en Westelijk Azië. Het is een van de eerste fruitsoorten die door mensen werd verbouwd. 

Al eeuwenlang wordt-ie geroemd om de zoete smaak en vanwege de geneeskrachtige eigenschappen, die het zou bezitten. Niet voor niets staat de ovale verschijning bekend als de ‘vrucht van de goden’.

Met schil en al

Vijgen hebben een eetbare (vaak) paarse of groene schil. Minder verse vruchten kun je beter eerst even schillen, omdat de schil vaak niet meer lekker is. Rijpe vijgen voelen vaak iets zachter en zijn meestal iets donkerder van kleur. 

Het roze vruchtvlees zit vol met kleine pitjes. De pitjes kun je gewoon eten. Gelukkig maar, het zijn er namelijk honderden. De zaadjes geven wel een wat stug mondgevoel. 

Er zijn ook witte, gele en rode soorten vijgen. Alle vruchten hebben een eigen smaak. De bladeren van de vijgenboom kun je trouwens ook gewoon eten. Vaak worden ze gebruikt als wijnbladeren (om eten in in te pakken) of er wordt thee van gemaakt. 

Zijn vijgen gezond of niet?

Altijd leuk om een beetje achtergrondinfo te hebben, maar je bent hier natuurlijk omdat je wilt weten of vijgen gezond zijn. Dat zijn ze zeker. Ze bevatten namelijk veel gezonde voedingsstoffen, zoals vitaminen en mineralen, maar ook vezels. 

Ook bevatten ze antioxidanten. Dit zijn natuurlijke stofjes die de schade in je lichaam (door vrije radicalen) tegengaan. Vrije radicalen ontstaan door normale lichaamsprocessen en externe factoren, zoals roken. Maar wat maakt deze vruchten zo bijzonder? We nemen de verse vijg en de gezondheidswaarde onder de loep.

Samenvatting
De verse vijg bevat vitaminen, mineralen en vezels. Bovendien zitten er antioxidanten in vijgen. Deze kunnen cel- en weefelschade in je lichaam tegengaan. 

Gezondheidsvoordelen vijgen

Heel kort door de bocht kunnen we zeggen dat fruit gezond is en vijgen dus ook. Maar net als andere fruitsoorten bezit de schijnvrucht unieke eigenschappen die een gunstig effect zouden hebben op ons welzijn. Dit zijn de meest opvallende. 

Goed voor je hart en de bloeddruk

Het eten van vijgen zou, door de grote hoeveelheid kalium die de vrucht bevat, kunnen bijdragen aan het  verlagen van de bloeddruk. Ook kan het eten van vijgen bijdragen aan een goede verhouding van vetten (lipiden) in je bloed [1]. 

Als deze vetten in balans zijn, is het risico op hart- en vaatziekten minder groot. Cholesterol is een bekend voorbeeld van lipiden in je bloed. 

Vijgenextract zou kunnen bijdragen aan de toename van HDL (het goede) cholesterol in je bloed [2]. Het HDL-cholesterol ruimt overtollig vet in het bloed op. Ook ruimt het LDL-cholesterol (het slechte cholesterol) op. Dat is mooi, omdat LDL-deeltjes zich kunnen ophopen in de bloedvaten, waardoor de bloedvaten smaller worden. Hierdoor je meer kans hebt op hart- en vaatziekten [3].

Vijgen zijn rijk aan polyfenolen. Dit zijn chemische stoffen die van nature voorkomen in planten (fytochemische stoffen). Polyfenolen worden ook wel bioactieve stoffen genoemd. Dit betekent dat deze stoffen een bepaald effect hebben op een levend wezen, weefsel of cel. Er wordt gedacht dat bioactieve stoffen dezelfde gezondheidseffecten hebben als vitamines en mineralen.

Van polyfenolen wordt gedacht dat ze een ontstekingsremmende werking hebben. Onderzoekers vermoeden dat deze actieve chemische verbindingen in vijgen therapeutische activiteiten hebben. 

Naast de ontstekingsremmende eigenschappen zijn in een recente studie aanwijzingen gevonden dat vijgen eigenschappen zouden hebben die helpen tegen het ontstaan van kanker. Ook wordt er een schimmelwerende activiteit benoemd [4].

Samenvatting
Het eten van vijgen kan door hoge kaliumgehaltes bloeddruk verlagen, de verhouding van bloedvetten verbeteren, bijdragen aan een toename van goed cholesterol en mogelijk ontstekingsremmende en kankerbestrijdende eigenschappen hebben door de aanwezigheid van polyfenolen.

Vijgen en diabetes 

In een vrij oude studie met tien proefpersonen met diabetes type 1 (suikerziekte), nam de behoefte aan het medicijn insuline met 12 procent af als de proefpersonen bij het ontbijt vijgenblad-thee dronken. Ook in een later onderzoek op ratten, werd een positief effect op het glucoseniveau vastgesteld bij ratten met diabetes type II (suikerziekte) [1]. 

Nou is de studie aan de oude kant en het is niet zeker of het effect op dieren zich op mensen laat doorvertalen. Maar de resultaten zijn veelbelovend. Een van de verschillen tussen mensen met diabetes type I en diabetes type II is dat mensen met diabetes type I helemaal geen insuline meer aanmaken. 

Insuline is het hormoon dat glucose (suiker) uit het bloed vervoert naar de cellen. Sommige mensen met diabetes type II kunnen ook genezen van de ziekte. Bij mensen met diabetes type 1 is genezing helaas niet mogelijk?

In een actueler onderzoek was het resultaat dat bij mensen na het drinken van dranken met vijgenextract de bloedsuikerspiegel minder snel stijgt dan bij proefpersonen waarbij geen vijgenextract in het drankje zat [5]. Dit suggereert dat vijgenextract kan bijdragen aan een stabiele bloedsuikerspiegel.

Samenvatting
Onderzoeken suggereren dat vijgenblad-thee en vijgenextract kunnen helpen bij het reguleren van de bloedsuikerspiegel bij diabetici.

Bevordert de spijsvertering

Vijgen bevatten erg veel vezels. Hiervan weten we dat ze een positief effect hebben op onze darmen en op de spijsvertering. Vezels kunnen de stoelgang versoepelen [6]. Niet gek dus dat vijgen van oudsher worden ingezet als middeltje tegen obstipatie (verstopping).

Fruitvezels hebben prebiotische effecten. Prebiotica zijn vezels die onaangeroerd door onze spijsvertering komen, en zijn een voedingsbron voor de goede darmbacteriën. Prebiotica kan de groei van de goede darmbacteriën stimuleren [7]. Hierdoor dragen ze bij aan het gezond houden van je darmflora. Bovendien zorgen vezels voor een verzadigd gevoel, waardoor vijgen en afvallen prima samengaan. 

Door de vezels en de prebiotische effecten kunnen vijgen helpen om buikvet te verbranden. Ontdek hier andere voedingsmiddelen die helpen bij het verbranden van buikvet.

Voor sterke botten

Vijgen bevatten aardig wat calcium. Regelmatig vijgen eten, kan zo bijdragen aan het behoud van sterke botten. Zeker als je veganist bent, is het slim om deze vruchten regelmatig op je menu te zetten.

De schijnvrucht bevat daarnaast mangaan en fosfor. Mangaan speelt een rol in de aanmaak van kraakbeen en bot. Fosfor geeft je tanden en botten stevigheid [8].

Zijn vijgen goed voor je huid?

Dermatitis is een ontsteking van de huid die jeuk, roodheid en bultjes kan veroorzaken.

Heb je hier last van? Dan mag je nu even op het puntje van je stoel komen zitten. Een onderzoek suggereert namelijk dat een crème met vijgenextract effectiever is tegen dermatitis dan een reguliere (medicinale) crème [9]. 

Vijgen bevatten bovendien het antioxidant luteoline. Antioxidanten staan bekend om hun celbeschermende werking. Luteoline behoort tot de flavonoïden en is te vinden in bloemen, kruiden, groenten en specerijen. Het veelbelovende stofje zou je huid mogelijk kunnen beschermen tegen huidveroudering en huidkanker [10]

Keelverzachtende werking

Als je weleens een stukje vijg in je handen hebt gehad, dan weet je: deze ovale schijnvrucht is behoorlijk plakkerig. Dit komt door het stofje mucilage (een slijmstof). Deze kleverige substantie helpt om op een natuurlijke manier je keel te verzachten. 

Mogelijk ‘liefdeselixer’?

Tot slot zouden vijgen een afrodiserende werking hebben. Dat wil zeggen dat ze een positief effect op het seksuele ‘functioneren’ kunnen hebben. Zo zou je er meer zin van kunnen krijgen en/of meer seksueel plezier ervaren. 

De lustopwekkende eigenschappen van vijgen zijn tot nu toe alleen gesuggereerd in onderzoek op ratten [11]. Wij vinden dit een typisch gevalletje van baadt het niet dan schaadt het niet. Gewoon lekker proberen dus.

Samenvatting
Vijgenextract kan helpen tegen huidirritaties zoals dermatitis, en antioxidanten in vijgen kunnen je huid jong houden en beschermen tegen kanker. Bovendien maken vijgen je keel zachter en zijn er hints dat ze kunnen dienen als een soort liefdesdrankje.

Voedingswaarde vijgen

Om je een beeld te geven hoe gezond vijgen zijn, zetten we hier de voedingswaarde van rauwe verse vijgen (per 100 gram) voor je op een rij. Een gemiddelde vijg weegt ongeveer 50 gram [12]. 

Voedingsstoffen waar de waarde lager is dan 0,1 zijn niet in de tabel opgenomen.

Kun je vijgen rauw eten?

Je kunt vijgen rauw eten. In kleine stukjes doen ze het goed in een salade (bijvoorbeeld met ham of feta als lichtzoute tegenhanger) of op een kaas- of borrelplankje. Je kunt ze ook verwerken in stoofpotjes of een tajine. Daarnaast kun je de vrucht prima gebruiken als zoetmiddel. 

Wil je zelf een gezonde snack maken? Snij dan wat verse vijgen klein en kook ze tot ze zacht zijn. Doe hier toppings naar keuze bij en kneden maar. Vervolgens laat je de massa afkoelen in een bakvorm en snijd je er repen uit. Heb jij een leuk recept? Deel het vooral in de comments hieronder!

Samenvatting
Verse vijgen kun je rauw eten of in allerlei gerechten verwerken.

Zijn verse vijgen gezonder dan gedroogde vijgen?

Dat vijgen gezond zijn, weten we inmiddels. Maar zijn verse vijgen beter dan gedroogde variant? Gedroogde vijgen bevatten meer eiwit, calcium, kalium en magnesium [12]. Een nadeel is dat ze ook meer suiker en meer calorieën bevatten. 

Voor de slanke lijn kun je beter een verse vijg nemen. Maar zijn de gedroogde exemplaren goed voor je? In dit artikel lees je hoe gezond gedroogde vijgen zijn.

Wat is beter? Vijgen of dadels?

Verse vijgen bevatten minder suiker en minder calorieën dan verse dadels. Dat geldt ook voor gedroogde exemplaren. Als je wilt afvallen, zijn vijgen dus een iets betere keuze. Maar we willen de dadel zeker niet tekortdoen. Ze bevatten namelijk weer iets meer vezels en mineralen als kalium en magnesium [12]. In dit artikel lees je hoe gezond dadels zijn.

Zijn er nadelen?

De vijg bevat met 19 gram suikers per 100 gram behoorlijk wat suiker. Gedroogde of gekonfijte vijg bevat zelfs nog meer (wel 55 gram suiker per 100 gram). Hierdoor is het goed om met mate van de vrucht te genieten, zeker als je ze gedroogd eet.

Afhankelijk van in welke mate je koolhydraten wilt verminderen, past de vijg niet altijd even goed in een koolhydraatarm dieet. 

Als je allergisch bent voor berkenpollen, kan het zijn dat je allergisch bent voor vijgen. Ook bevat de vijgenboom latex. Dit roept bij sommigen ook een allergische reactie op, vooral als je ook allergisch bent voor de ficus.

Daarnaast bevatten vijgen oxalaten. Deze stoffen kunnen kristalliseren en zo nierstenen en/of galstenen veroorzaken. Er wordt dan ook weleens gezegd dat vijgen niet zo gezond zijn voor de nieren. Vooral het eten van gedroogde exemplaren wordt bij gevoeligheid voor nierstenen afgeraden [13]. 

Bij de meeste nierziekten kan je een normale hoeveelheid wel eten. Gedroogde vijgen worden afgeraden vanwege de hoge hoeveelheid kalium. Maar overdrijf het dus niet als je last hebt van nier- of galblaasproblemen.

Omdat de schijnvrucht behoorlijk wat vitamine K bevat, kan het zijn dat er interactie ontstaat met bloedverdunnende medicijnen. Mits je hierdoor in totaal te veel vitamine K binnenkrijgt.

Zoals we al zeiden worden vijgen daarnaast ingezet als natuurlijk middeltje tegen verstopping. Een mogelijk nadeel is dat vijgen diarree kunnen veroorzaken. 

Het is bij deze nadelen altijd een beetje de vraag of je er gevoelig voor bent. Maar ook de dosering speelt een rol.

Samenvatting
Vijgen bevatten veel suiker en zijn niet ideaal voor een koolhydraatarm dieet. Ze kunnen allergische reacties, nier- of galstenen veroorzaken, en interfereren met bloedverdunners. Ze kunnen ook diarree veroorzaken.

Hoeveel vijgen per dag?

Omdat vijgen veel vezels bevatten, wordt aangeraden om niet meer dan 2 tot 3 vijgen per dag te eten. Ook krijg je met een gemiddelde vijg al 10 gram suiker binnen. Geniet dus zeker, maar wel met mate.

Vijgen gezond, conclusie

Dat vijgen gezond zijn, is voor ons duidelijk. Dat je het niet moet overdrijven ook. Er bestaat (helaas) geen wondermiddel en het is nooit goed om je volledig op één product te focussen. Gezonde variatie is het sleutelwoord als je op zoek bent naar een gezonde levensstijl. 

Gezonde voeding speelt een grote rol als je wilt afvallen. In onze unieke 3 Weken Afslank Challenge komt dit allemaal samen. 

Wij maken gebruik van de nieuwste wetenschappelijke inzichten. Hierdoor gebruik jij je streefgewicht zonder hongergevoel en zonder verplichte ritjes naar de sportschool. O, en nog belangrijker: zonder jojo-effect. Ruim 6000 vrouwen gingen je voor en zijn laaiend enthousiast. Ontdek waarom en meld je vandaag nog aan!

Deel dit artikel met je maatjes