Is gember gezond? Waarom wel (of juist niet)?

Deel dit artikel met je maatjes

Wat is gember eigenlijk?

Voordat we inzoomen op de vraag hoe gezond gember is, gaan we eerst even kijken naar wat het precies is. Gember wordt ook wel gemberwortel genoemd en komt oorspronkelijk uit Zuidoost-Azië. Het gele knolletje komt van de plant Zingiber officinale en valt onder de specerijen.

Het deel dat wordt gebruikt is het ondergrondse deel van de stengel, ook wel de wortelstok genoemd. 

De gemberplant behoort tot de Zingiberaceae-familie waar ook kurkuma, kardemom en laos bij horen. Gember heeft een typisch smaakje, dat zowel pittig als fris, een beetje zoet en kruidig is. Er zijn meerdere soorten gember. De soort en de oogsttijd zorgen voor verschil in smaak.

Volgens het Voedingscentrum past gember als smaakmaker in een gezond voedingspatroon. Verse gember en gemberthee staan, net als gemberpoeder en gember die ingelegd is in azijn (zoals je die bij sushi krijgt), in de Schijf van Vijf [1]. 

Gekonfijte gember is niet zo gezond en staat niet in de Schijf van Vijf. Dit komt, omdat gekonfijte gember erg veel toegevoegde suiker bevat.

Samenvatting
Gember is gezond en staat in de Schijf van Vijf. Alleen gekonfijte gember kun je beter links laten leggen. Doordat deze veel suiker bevat is deze minder gezond.

Gember als medicijn

In de Chinese geneeskunde is gember al eeuwenlang bekend als middeltje tegen allerlei kwaaltjes. Het wordt gebruikt om de spijsvertering te stimuleren en om misselijkheid en zelfs verkoudheid en griep tegen te gaan. Daarnaast zou het gele worteltje geneeskrachtige eigenschappen bezitten. 

Verse gember is rijk aan koper, kalium, magnesium, en vitamine B6 en vitamine C. Dat alleen al is gezond aan gember. Kalium staat bekend om zijn vochtafdrijvende vermogen en erom dat het de bloeddruk kan verlagen. Gember draagt op die manier bij aan een stabiele bloeddruk.

Waarom is gember zo gezond?

Gember zit vol met bioactieve stoffen die voor de typische en unieke smaak en geur zorgen. Bioactieve stoffen zijn geen vitaminen of mineralen, maar zuiver plantaardige voedingsstoffen die doorgaans een gezondheidsbevorderend effect hebben. 

Gingerol is de meest belangrijke stof in gember en een van de redenen dat gember zo gezond is. De biologische effecten van gingerol zijn wetenschappelijk onderzocht. 

Gingerol bevat veel antioxidanten en is verantwoordelijk voor de ontstekingsremmende eigenschappen van gember. Gingerol kan helpen om de longen en botten te beschermen en zou zelfs werkzaam kunnen zijn tegen tumoren [2].

Ook zingeron en shogaol zijn waardevolle werkzame stoffen in gember.

Om te kunnen zeggen welke stoffen uit gember nog meer gezond zijn, is aanvullend wetenschappelijk onderzoek nodig.

Samenvatting
Gember bevat veel mineralen en vitamine B6 en vitamine C. Daarnaast bevat het diverse bioactieve stoffen die positieve effecten hebben op ons lichaam. Gingerol is de belangrijkste bio-actieve stof.

Gezondheidsvoordelen van gember

Gember staat bekend om de vele gezondheidsvoordelen. De wortelstok kan allerlei pijnklachten verminderen en bezit ontstekingsremmende eigenschappen. Ook is het mogelijk dat gember helpt bij afvallen. Het zou namelijk het hongergevoel kunnen verminderen [3]. Zo kan gember helpen bij afvallen.

Hoe gezond gember is en wat de mogelijke voordelen zijn, zetten we hier voor je op een rijtje. Om optimaal van de gezondheidsvoordelen van gember te profiteren kun je trouwens het beste verse gember nemen. Zo komt de geneeskrachtige werking die de wortel bezit het beste tot zijn recht.

Ontstekingsremmend

Een van de meest opvallende gezonde eigenschappen van gember is de ontstekingsremmende werking. Als het op ontstekingsremmende voeding aankomt staat gember (dankzij gingerol en shogaol) in de top.

Deze ontstekingsremmende werking komt niet alleen van pas als je een keel- of oorontsteking hebt. De ontstekingsremmende werking kan namelijk van pas komen in het tegengaan van laagdrempelige ontstekingen (laaggradige inflammatie) in je lichaam. 

Sommige wetenschappers beweren dat meer dan negentig procent van de moderne ziektes en klachten, zoals obesitas, allergieën en diabetes, door laaggradige ontstekingen wordt veroorzaakt.

Wist je dat het gingerol uit gember kan helpen om infecties te bestrijden? Gember kan tevens de groei van bacteriën remmen. Uit onderzoek blijkt dat gember effectief is tegen orale bacteriën (bacteriën in de mond) die tandvleesontsteking kunnen veroorzaken [4].

Verse gember is mogelijk ook effectief bij het bestrijden van van virussen die virale luchtweginfecties veroorzaken, zoals het influenzavirus en het respiratoir syncytieel virus (RSV) [5]. 

Door de zuiverende en ontstekingsremmende werking van gember is het bovendien goed voor de huid. Het kan zelfs helpen om littekens die zijn ontstaan door acne te kalmeren en te verminderen.

Dit kan van binnenuit, door gember te eten of te drinken. Maar je kunt ook een stukje gember afsnijden en het kort masseren op de huid. Spoel na met wat water.

Gember voor gezonde darmen

Gember lijkt een kalmerend effect te hebben op darmen en zou helpen tegen gasvorming. Ook kan het een opgeblazen gevoel verminderen. Gingerol kan mogelijk de gastro-intestinale motiliteit verbeteren. Bij motiliteit gaat het om het vermogen van de maag en darmen om op een goede manier te bewegen [6]. Hierdoor blijft voedsel minder lang hangen in de darmen. 

Op die manier draagt gember bij aan een goede werking van de spijsvertering. Hierdoor kan het mogelijk klachten verminderen bij mensen met het prikkelbare darmsyndroom (pds). Maar wist je dat gember ook kan helpen bij het versnellen van je metabolisme? Op die manier kan de krachtige wortel je helpen in de strijd tegen buikvet. 

Benieuwd wat je nog meer in je winkelmandje moet kieperen in je strijd tegen love handles? Lees dan ons artikel over voedingsmiddelen die helpen tegen buikvet.

Tegen misselijkheid

Als je last hebt van misselijkheid is gember jouw partner in crime. Dit geldt niet alleen voor als je misselijk wordt in de auto. Gember kan helpen tegen ochtendmisselijkheid als je zwanger bent. Het zou zelfs misselijkheid die ontstaat door chemo kunnen verhelpen [7]. 

Ben je misselijk, maar houd je niet zo van de smaak van gember? Het schijnt zelfs zo te zijn dat je als je een stukje gember (vers en snel afgesneden) achter je oor houdt, de werkzame stoffen dan door de huid in je bloed terecht komen.

De huid achter je oren is namelijk dunner. Of dit echt het geval is moet nog wetenschappelijk worden bewezen.

Gember als natuurlijke pijnstiller

Gember zou van nature een pijnstillende werking hebben. Zo kan het helpen tijdens maandelijkse ongemakken. Uit een studie is gebleken dat een dosis gemberpoeder net zo effectief kan zijn tegen menstruatiepijn als ibuprofen [8].

Bovendien heb je dan geen last van de bijwerkingen van het gebruik van medicatie.

Ook bij reumatische klachten zoals pijn en zwelling kan gemberwortel helpen. Uit een aantal onderzoeken kwam naar voren dat mensen met gewrichtsklachten door reumatoïde of artrose iets minder pijn ervaren en beter konden bewegen, zo is te lezen op de website van ReumaNederland [9].

Gezonde bloedsuikerspiegel

Gember kan bijdragen aan een stabiele bloedsuikerspiegel. Het is een relatief nieuw onderzoeksgebied binnen de wetenschap, maar gember zou zelfs eigenschappen bezitten die kunnen helpen tegen suikerziekte (diabetes type 2). 

Uit een kleine studie bij mensen met diabetes type 2 bleek dat twee gram gemberpoeder per dag de bloedsuikerspiegel met wel twaalf procent kan verlagen [10]. Mensen die nog niet lang diabetes type II hebben kunnen dit vaak nog omkeren door hun bloedsuikerspiegel te verlagen.

Daarnaast verlaagt gember mogelijk het LDL-cholesterol (het slechte cholesterol). Een lager LDL-cholesterol vermindert de kans op hart- en vaatziekten. Wel zijn in de studies hele hoge doseringen gebruikt [11].

Het is onwaarschijnlijk dat je zo’n dosis gember bij normaal gebruik binnenkrijgt, maar de resultaten zijn wel veelbelovend.

Goed voor hersenfuncties

Vrije radicalen, maar ook laagdrempelige ontstekingen kunnen het verouderingsproces versnellen. Studies op dieren suggereren dat de antioxidanten en de bioactieve stoffen in gember de ontstekingen in onze hersenen kunnen verminderen en zelfs voorkomen [12].

Daarnaast zou gember direct effect hebben op bepaalde hersenfuncties, zoals je reactietijd en het zogenaamde werkgeheugen [13]. Het werkgeheugen is een soort korte-termijn geheugen en wordt ook wel operatieve geheugen genoemd. Het speelt een rol bij actieve denkprocessen en het uitvoeren van taken. Het werkgeheugen is verantwoordelijk voor het bewust verwerken van informatie.

Samenvatting
Gember heeft vele gezondheidsvoordelen. Je kunt het gebruiken als natuurlijke pijnstiller, het helpt tegen misselijkheid en het kan bijdragen aan een goede werking van de hersenen en de spijsvertering.

Hoe kun je gember het best gebruiken?

Gember kan vers, als poeder, ingelegd of als olie of sap worden gebruikt. Gemberpoeder is een goed alternatief voor verse gember. Het is in verhouding goedkoop en je kunt het makkelijk altijd in huis hebben door de lange houdbaarheid.

Over altijd in huis gesproken. Wist je dat je verse gember kunt invriezen? Als je de gember eerst snijdt of raspt kun je makkelijk de juiste portie pakken als je het nodig hebt.

Je kunt gember geschild en geraspt, of in hele kleine plakjes, aan warme maaltijden toevoegen. Vind je schillen en raspen altijd een gedoe? Je kunt gember ook (met schil en al) in de knoflookpers doen.

Het is wel handig als je een degelijke pers hebt, omdat het gele knolletje net wat minder meegeeft dan een knoflookteen. 

Een stukje pure gember (geschild) in de soep – bijvoorbeeld in gepureerde pompoensoep – doet wonderen voor de smaak en geeft net dat vleugje pit. Je kunt blokjes gember daarnaast prima in zoete gerechten of smoothies verwerken. 

Sommigen zweren bij gembershots. Omdat dit echt een ‘vak apart’ is, hebben we hier een los artikel aan gewijd.

Je leest er alles over in het blog ‘Zijn gembershots gezond?’.

Ook het gebruik van gemberolie is populair. Deze olie wordt op de huid gebruikt. Er gaan de wildste verhalen de ronde. Zo zouden gemberolie en afvallen hand in hand gaan.

Hoeveel gember per dag is gezond?

Te veel is nooit goed natuurlijk, dat geldt net zo goed voor gember, ook al is het een gezond voedingsmiddel. Het algemene advies is om niet meer dan 3 koppen gemberthee per dag te drinken.

Als je het knolletje in je maaltijden verwerkt kun je het beste niet meer dan een blokje van ongeveer een centimeter per maaltijd gebruiken.

Hoeveel gember je per dag verdraagt, is persoonlijk. Sommigen krijgen na een kopje gemberthee al last van de maag of van hartkloppingen, een ander drinkt vier koppen en heeft nergens last van. Luister dus goed naar je lichaam. 

Verse gemberthee is naast gezond ook nog eens erg lekker. Kun jij wel wat inspiratie gebruiken? Kijk dan hier voor onze gemberthee-recepten om af te vallen.

Samenvatting
Gember kan worden ingelegd en ingevroren en kan op allerlei manieren worden gebruikt. Overdrijf het niet, te veel gember kan zorgen voor maagklachten en hartkloppingen.

Waar is gember niet goed voor? 

Gember is gezond, maar in sommige gevallen kun je er maar beter niet al te veel van nemen. Als je bloedverdunners gebruikt, dien je op te letten met gember.

Het kan namelijk je bloed verdunnen. Tegelijkertijd is het juist gezond om in dit geval gember te gebruiken in kleine hoeveelheden en kun je hierdoor minder bloedverdunners nemen. Bespreek dit wel altijd eerst even met je arts.

Gember kan de afgifte van galzuur verhogen. Dit is fijn voor het bevorderen van een goede spijsvertering, maar als je problemen hebt met je galblaas of last hebt van galstenen kun je grote hoeveelheden gember beter vermijden.

Iets anders waar gember niet goed voor is, zijn opvliegers. De wortelknol heeft namelijk een verwarmend effect. Fijn in de winter, maar minder fijn als het zweet je (door de overgang) al net iets te vaak spontaan uitbreekt.

Gember gezond, conclusie

Gember is gezond. Je kunt het op allerlei manieren gebruiken om zo van de vele gezondheidsvoordelen te gebruiken. Zoals altijd willen we hier benadrukken dat er geen ultiem voedingsmiddel bestaat, waardoor je moeiteloos jong, slank en gezond blijft. Maar een healthy lifestyle kan hier wel aan bijdragen.

Als je kiest voor een gezonde levensstijl is afwisseling belangrijk. Iedere groente, fruitsoort of wortel heeft weer zijn eigen unieke gezondheidsvoordelen.

Wil je meer weten over gezonde voedingsmiddelen, omdat je wil afvallen? En wil jij op een gezonde en duurzame manier afvallen en je weer goed voelen in je eigen lichaam, maar heb je geen idee waar je moet beginnen?

Onze 3 Weken Afslank Challenge is speciaal ontworpen voor vrouwen zoals jij.

Tijdens ons programma van slechts 3 weken word je stap-voor-stap begeleid naar een gezonder gewicht en een beter gevoel in je lichaam. Klaar met de 3 weken maar nog niet tevreden? Dan kan je het programma kosteloos herhalen totdat je helemaal tevreden bent

En het mooiste is: je hoeft het niet alleen te doen! 

Onze actieve Facebook-community brengt je in contact met meer dan 6000 vrouwen die het programma al met succes hebben afgerond. Hier vind je alle steun en motivatie die je nodig hebt om jouw doelen te bereiken. 

Wij geven je alles wat je nodig hebt om dit jouw allerlaatste afslankreis ooit te maken. Doe vandaag nog mee en zet de eerste stap naar een gezonder en gelukkiger leven. Want jij verdient het om je weer tevreden te voelen met je lichaam en gezondheid.

Deel dit artikel met je maatjes