Deel dit artikel met je maatjes
Afvallen lukt niet, waarom?
De oorzaak waarom afvallen niet lukt, kan voor iedereen verschillend zijn. De een vindt het lastig om de nieuwe leefstijl vol te houden en creëert zo een jojo-effect, terwijl de ander ongemerkt ongezonde keuzes maakt.
Toch zijn er veelvoorkomende oorzaken waardoor gewicht verliezen niet lukt. In dit artikel zetten we gangbare redenen waarom afslanken niet lukt op een rijtje.
We beginnen met redenen waarom afvallen niet lukt ondanks een dieet. Later gaan we ook kijken naar redenen waarbij de oorzaak dieper ligt.
Samenvatting
Op een gezonde manier afvallen, is niet makkelijk. Als het niet lukt, kan dit allerlei oorzaken hebben.
Je hebt een plateau bereikt
Klinkt misschien elegant, maar wij worden er minder blij van. Het komt vaker voor dat je naar een paar weken afvallen ineens blijft hangen op een bepaald gewicht. Als dit langer duurt dan 3 weken, noemen we dit een plateau.
Je lichaam went dan aan de verminderde calorie-inname en de oefeningen die je doet. Hierdoor lukt het veel mensen op het begeven moment ook niet om die laatste kilo(s) kwijt te raken. Gelukkig zijn er heel wat dingen die je kunt doen om toch weer op een gezonde manier af te vallen.
Als je afvalt, verlies je spiermassa en vetmassa. Hierdoor gaat de energiebehoefte ook omlaag. De hoeveelheid calorieën waarmee je eerst nog een tekort creëerde, is dan te weinig om nog af te vallen.
Om het plateau te doorbreken, is het goed om de hoeveelheid lichaamsbeweging te vergroten, zodat je meer verbrandt. Ook kan het, mits er geen tekorten ontstaan, goed zijn om dagelijks even nog wat minder calorieën te eten, zodat je je lichaam (en het afslankproces) weer even een zetje geeft.
Als het niet lukt om die laatste kilo(s) kwijt te raken of überhaupt gewicht te verliezen, kan het ook een goed idee zijn om te stofwisseling te versnellen. Hoe je dat doet? Je leest er alles over in ons artikel ‘hoe kun je je metabolisme versnellen?’
Samenvatting
Als je een plateau hebt bereikt, val je vaak niet meer af. Je kunt dit plateau doorbreken door meer te gaan sporten of je calorie-inname te verminderen
Je onderschat het aantal calorieën dat je binnenkrijgt
Een veelvoorkomende reden dat afvallen ondanks een dieet niet lukt, is dat het aantal calorieën dat je binnenkrijgt wordt onderschat. Of beter gezegd, dat je niet genoeg inzicht hebt in je calorie-inname.
Over het algemeen is het natuurlijk zo dat je, om gewicht te verliezen, minder energie moet binnenkrijgen dan dat je verbruikt. Te veel calorieën binnenkrijgen zorgt er dus voor dat afslanken niet lukt.
Maar, ook te weinig calorieën kunnen ervoor zorgen dat je afvalpoging mislukt. Als je te weinig energie binnenkrijgt, kan je lichaam namelijk in een spaarmodus terechtkomen. Hierdoor komt de verbranding op een heel laag pitje te staan.
Tip: houd een eetdagboek bij of gebruik een app
Om succesvol en gezond af te vallen, is het dus belangrijk om inzicht te hebben in het aantal calorieën dat je eet. Houd daarom een eetdagboek bij of gebruik een app. Het kan namelijk ook zijn dat je alleen maar gezonde dingen eet en het afvallen niet lukt.
Het is trouwens zo dat een aantal dagen bijhouden wat je eet, je vaak al inzicht geeft in het aantal calorieën per levensmiddel. ‘Levenslang’ een dagboek bijhouden is dus helemaal niet nodig.
Uit onderzoek blijkt dat mensen die hun maaltijden fotograferen (hello Insta!) of een eetdagboek bijhouden, sneller gewicht verliezen dan mede-lijners die dit niet doen [1].
Je zou niet de eerste zijn die elke dag als gezonde snack een avocado (ca. 335 kilocalorieën per stuk) en een handje noten (ca. 160 kilocalorieën) eet en zich verbaast waarom het niet lukt om gewicht te verliezen ondanks een gezond eetpatroon.
Natuurlijk zijn avocado’s en noten gezonde voedingsmiddelen, maar ongemerkt krijg je hiermee meer calorieën binnen dan je misschien denkt. Dit worden ook wel energiedichte voedingsmiddelen genoemd.
Ook van gezond eten kun je dus aankomen. Natuurlijk willen we je niet ontmoedigen om gezond te eten, maar inzicht is hierbij wel belangrijk. Energiedichte voedingsmiddelen kun je daarom beter in kleine porties en met mate eten.
Samenvatting
Gezonde tussendoortjes kunnen je ongemerkt behoorlijk wat calorieën bezorgen. Het bijhouden van een eetdagboek of app geeft inzicht.
Je eet misschien weinig, maar niet de juiste dingen
Het lijkt zo makkelijk, maar weinig eten betekent niet altijd succesvol afvallen. We hadden het al over de spaarstand, maar het is ook zo dat je lichaam bepaalde voedingsstoffen nodig heeft om optimaal te functioneren.
Niet alleen de hoeveelheid calorieën die je binnenkrijgt speelt een rol, maar ook de bron waar je deze uit haalt. De voornaamste energiebronnen zijn vetten, eiwitten en koolhydraten.
voldoende eiwitten kunnen ervoor zorgen dat je de hoeveelheid spiermassa die je verliest tijdens het afvallen beperkt. Dit kan er weer voor zorgen dat je energiebehoefte hoger blijft, waardoor je makkelijker een negatieve energiebalans krijgt.
Ook kan het de zin om te snaaien verminderen. Daarom is het slim je dag met een eiwitrijk ontbijt te beginnen. Het is zelfs aangetoond dat sommige mensen na een eiwitrijk ontbijt gedurende de dag minder trek hebben [2].
Tip: choose your battle
Vet klinkt voor velen die willen afslanken als vijand numero uno. Toch is dit niet helemaal waar, integendeel. Gezonde (onverzadigde) vetten stabiliseren je bloedsuikerspiegel en zorgen voor een lang aanhoudend verzadigd gevoel.
Daarnaast is het verstandig om te kijken naar de hoeveelheid koolhydraten die je binnenkrijgt. Door koolhydraatarm te eten, kun je ervoor zorgen dat je lichaam sneller overgaat naar de verbranding van vet.
Studies tonen aan dat je met een koolhydraatarm dieet tot wel 2-3 keer zoveel gewichtsverlies bereikt dan met een standaard vetarm dieet [3].
Samenvatting
Er zijn verschillende energiebronnen. Je energie voornamelijk uit eiwit en gezonde vetten halen, heeft mogelijk voordelen.
Je rust niet genoeg
Een killer voor je dieet is onvoldoende rust en slaap. Dus wees extra lief voor jezelf en plan voldoende rustmomenten in. Een teveel aan cortisol (het stresshormoon) kan er namelijk voor zorgen dat afvallen niet lukt.
Dit komt doordat je door langdurige blootstelling aan het stresshormoon meer vet vasthoudt. Ook kan je bloedsuikerspiegel uit balans raken. Wil je meer weten? In dit artikel lees je meer over cortisol en de invloed op ons gewicht.
Ook te weinig slaap en de slaapkwaliteit heeft invloed op ons gewicht. Onderzoek heeft zelfs aangetoond dat te weinig slaap een rol kan spelen bij het ontwikkelen van obesitas [4].
En eerlijk is eerlijk. We kennen het waarschijnlijk allemaal wel. Na een slechte nacht is onze wilskracht vaak minder. Ook grijpen we als ‘oppeppertje’ net wat vaker naar een vette, zoute of zoete snack.
Tip: neem je tijd
Oefeningen om te ontspannen, helpen tegen stress en kunnen ervoor zorgen dat je beter slaapt. Misschien is yoga of mindfulness wel wat voor jou. En, als je toch bezig bent, het helpt ook om mindful te eten. Gemiddeld duurt het 20 minuten voordat onze hersenen een signaal krijgen dat we genoeg gegeten hebben [5].
Als je aandachtig eet, eet je langzamer en minder. Afleiding door bijvoorbeeld de televisie kan ervoor zorgen dat je gedachteloos meer in je mond stopt dan je zou willen.
Samenvatting
Voldoende ontspannen en goed slapen, helpen mee in de strijd tegen kilo’s. Probeer ook bewust te eten en neem je tijd, bewuster eten draagt bij aan gezond gedrag.
Ook drankjes tellen mee
Een bekende oorzaak waardoor het niet lukt om af te vallen, is het drinken van calorieën. Veel mensen zijn zich erg bewust van wat ze eten, maar tellen de drankjes die ze drinken niet mee. Een grote valkuil als je het ons vraagt. Maar wel een valkuil die in stand wordt gehouden door de vaak erg misleidende marketing.
Smoothies zijn vaak ook ongezonde keuzes. Deze drankjes bevatten vaak enorm veel verborgen suiker. Je denkt goed bezig te zijn, maar een gemiddelde smoothie bevat al snel 7 suikerklontjes per glas [6].
Je kunt beter een stuk fruit pakken, op die manier krijg je ook nog vezels binnen en kan je lichaam beter met de aanwezige suikers omgaan. Ook heb je langer een verzadigd gevoel.
Ook light frisdrank is niet zo’n lichte keuze als je misschien zou denken. Er zitten misschien weinig calorieën in, maar de kunstmatige zoetstoffen die erin zitten, zijn niet bepaald gezond te noemen. Zo zouden deze zoetstoffen mogelijk de kans op diabetes type 2 (suikerziekte) verhogen en het verlangen naar suikerhoudend voedsel aanwakkeren [7].
Alcohol = caloriebom
Een andere reden waarom afslanken niet lukt, kan hem zitten in de hoeveelheid alcohol die je drinkt. Alcohol bevat namelijk heel wat lege calorieën en vaak ook veel suiker. Zo krijg je met een paar drankjes al gauw een paar honderd calorieën extra binnen.
Bovendien ben je na een paar drankjes eerder geneigd om te gaan snacken en heb je vaak minder wilskracht. Wil je afvallen en toch gezellig mee doen? Pak dan een licht drankje (bijvoorbeeld een skinny bitch) en probeer het bij één drankje te laten.
Tip: drink voldoende water
Iets waar je dan misschien weer te weinig van drinkt is het good, old water. Water is niet alleen goedkoop en verfrissend, maar ook belangrijk in de strijd tegen kilo’s. Niet alleen is water hét drankje om je lichaam gehydrateerd te houden, het drinken van water helpt ook als afvallen niet lukt.
Als je een half uurtje voor de maaltijd een groot glas water drinkt, stilt dit je eerste honger. Of doe er nog een schepje (of glaasje) bovenop. Uit een onderzoek blijkt namelijk dat mensen die voor de maaltijd een halve liter water dronken 44% meer gewicht verloren dat degenen die geen water dronken voor de maaltijd [8}.
Mensen merken niet altijd goed het verschil tussen de ‘dorstprikkel’ en de ‘hongerprikkel’. Het is niet per se zo dat het drinken van water de honger stilt. Als je iets drinkt kun je erachter komen dat je helemaal geen honger had, maar juist dorst.
Samenvatting
Veel mensen drinken hun calorieën. Dat is zonde. Ook drankjes die slank of gezond lijken, zoals smoothies en light frisdranken kunnen ervoor zorgen dat lijnen niet lukt.
Je sport te veel of niet op de juiste manier
Succesvol afvallen, heeft voor 80% te maken met een gezond voedingspatroon waarin je de juiste voedingsstoffen, in de juiste mate, binnenkrijgt. Maar ook voldoende beweging speelt een belangrijke rol en kan net dat zetje in de goede richting geven.
Zeker als je snel wilt afvallen, kan sporten helpen om je vetpercentage te verlagen. Kies bij voorkeur voor weerstandstraining zoals krachttraining of HIIT (High Intensity Interval Training)[9]. Zo verbrand je wel lichaamsvet, maar blijft je spiermassa zoveel mogelijk behouden of kom je zelfs spiermassa aan tijdens het afvallen.
Tip: denk niet alleen in kilo’s, maar ook eens in centimeters
Als je veel sport, kun je denken dat afvallen niet lukt omdat je geen resultaat ziet op de weegschaal. Vaak verandert er ondertussen wel van alles in je lijf. Spiermassa weegt zwaarder dan vet. Als jij door jouw sportregime dus spiermassa opbouwt, kan het zijn dat het niet lukt om kilo’s kwijt te raken, terwijl je wel centimeters verliest.
Pak daarom ook eens een meetlint. Als een kilo afvallen niet lukt, maar je bent wel een paar centimeter kwijt, kan dit je motiveren. Hierdoor is het makkelijker om het vol te houden, waardoor ook afvallen uiteindelijk wel lukt.
Vooral krachttraining en cardio zetten zoden aan de dijk en kunnen je net dat extra zetje geven als afvallen niet lukt. Door krachttraining bouw je spiermassa op en spieren verbranden in rust meer dan vet.
Onder cardio verstaan we oefeningen die je hart sneller doen slaan. Dit is niet alleen gezond, maar helpt ook bij het verbranden van vet. Veel mensen klagen erover dat afvallen bij de buik niet lukt. Herkenbaar? Cardio-oefeningen zijn ook goed om buikvet te verbranden [10].
Zoals we al zeiden, is afvallen (ook bij een gevalletje lukt niet) voor 80% voeding. Dus lukt afvallen aan je buik je echt niet? Bekijk dan ook eens ons artikel over voedingsmiddelen die buikvet verbranden.
Samenvatting
Als je gaat sporten en afvallen lukt niet, kan het zijn dat je lichaam wel verandert. Spiermassa weegt zwaarder dan vet. Kijk niet alleen op de weegschaal, maar meet ook eens in centimeters.
Soms is het psychisch
Als afvallen niet lukt, kan de oorzaak ook psychisch zijn. Het kan zijn dat het je simpelweg aan de juiste motivatie ontbreekt, maar de psychische oorzaak kan ook een tikkeltje dieper liggen. In dit artikel zoomen we in op 2 veelvoorkomende psychische problemen, waardoor gewicht verliezen vaak niet lukt.
Afvallen lukt niet door eetbuien
Behoor jij tot de groep personen die zegt: ‘Afvallen lukt niet’, maar weet je stiekem wel dat dit komt door eetbuien? Of heb je geen discipline? Dan zijn er twee dingen heel belangrijk om te weten:
- je bent niet alleen
- het is goed om eerlijk tegen jezelf te zijn
Veel mensen kampen met eetbuien. Dit kan komen door stress, maar voor sommigen is het een manier om een leegte op te vullen. Zo lang de eetbuien aanhouden, is het waarschijnlijk dat afvallen niet gaat lukken.
Volgens onderzoek lijdt bijna 20% van de mensen in Amerika en Europa aan een junkfoodverslaving [11]. En dat is helemaal niet gek, want er zijn aanwijzingen dat suiker verslavender is dan cocaïne [12]. Maar ook vetten en koolhydraten doen ons verlangen naar meer.
Tip: deel je smart
Daar komt nog eens bij dat je op elke straathoek wel een ongezonde snack kunt halen en dat ongezonde voeding vaak nog goedkoper is dan gezond eten. Om al die verleidingen te kunnen weerstaan, moet je vrij stevig in je schoenen staan. Het is daarom belangrijk dat je voor jezelf achterhaalt waar die eetbuien vandaag komen.
Het is helemaal geen schande als je hier hulp bij nodig hebt, integendeel. Het kan al helpen om met lotgenoten te praten. In onze besloten Facebook-community is ook alle ruimte voor het ‘afvallen-lukt-niet-forum’. Hier kun je samen met anderen je ervaringen delen. Niet alleen fijn als afslanken niet lukt, maar ook als het afvallen volhouden niet lukt.
Afvallen lukt niet door psychische problemen
Als je mentaal niet lekker in je vel zit, heb je vaak minder kracht om af te vallen en om een dieet vol te houden. Laten we wel wezen, het veranderen van je levensstijl vraagt veel doorzettingsvermogen en mentale veerkracht. Als je worstelt met een depressie of sombere gevoelens, is het normaal dat je niet ook nog de kracht hebt om fanatiek af te vallen.
Soms ontstaat hierdoor ook een vicieuze cirkel. Misschien ben je wel somber omdat je jezelf te dik vindt en voel je je depri omdat afvallen niet lukt. Of lukt afvallen niet door antidepressiva. Als je hier zelf niet uitkomt, doe je er goed aan om hulp te zoeken.
Samenvatting
Als afvallen echt niet lukt, kan dit ook een psychische oorzaak hebben. Eetbuien of een depressie zijn diepliggende oorzaken waardoor afslanken mogelijk niet lukt. Als jij met een van beide worstelt, is het goed om hulp te zoeken bij je huisarts.
Afvallen lukt niet, medische oorzaak
Als afvallen echt niet lukt, kan het ook zijn dat er een medische oorzaak is. Bepaalde medicatie kan voor een gewichtstoename zorgen, waardoor je ondanks je dieet en sporten niet afvalt. Voorbeelden van deze medicatie zijn antipsychotica of antidepressiva [13].
Ook kan het zijn dat er sprake is van bijvoorbeeld een schildklierproblemen. Schildklierproblemen kunnen je hormoonhuishouding verstoren. Een trage schildklier kan zorgen voor een trage stofwisseling [14]. Dit is maar bij heel weinig mensen het geval en het zorgt (in de meeste gevallen) ook niet voor heel veel extra kilo’s.
Denk je nou: ‘Afvallen lukt niet’ en vermoed je een medische oorzaak? Neem dan contact op met je huisarts of een andere specialist die je kan verder helpen.
Als afvallen niet lukt door door hormonen
Ook hormonen kunnen de boosdoener zijn als gewicht verliezen niet lukt. Wist je dat te veel lichaamsvet de hormoonhuishouding in de war kan schoppen? Leptine bijvoorbeeld is een verzadigingshormoon dat wordt geproduceerd in vetcellen.
Bij een te hoge leptinespiegel kan het zijn dat je een resistentie opbouwt. Hierdoor doet het hormoon zijn werk niet meer goed, waardoor je problemen kunt krijgen met je verzadigingsgevoel.
Mensen met overgewicht hebben vaker erg hoge leptine spiegels [15]. Ook het hongerhormoon ghreline neemt bij mensen met overgewicht slechts gedeeltelijk af na een maaltijd [16]. We vertellen je er meer over in het artikel afvallen lukt niet door hormonen.
Een andere veelgehoorde ‘klacht’ die we horen, is dat afvallen na de bevalling niet lukt. Ook hier kunnen hormonen een rol spelen. Maar afvallen na zo’n intense gebeurtenis is ook net weer even een ander verhaal. Daarom maakte we hier een apart artikel over: afvallen lukt na je zwangerschap.
Nog een reden waarom afvallen niet lukt die deels hormonaal kan zijn, is het als afvallen niet lukt na de overgang. Ook dit is een ingrijpende gebeurtenis waarbij er veel verandert in je lichaam. Je leest er alles over in ons artikel succesvol afvallen in de overgang.
Samenvatting
Als het echt niet lukt om kilo’s kwijt te raken, kunnen ook hormonen de boosdoener zijn. Dit kan te maken hebben met een bevalling of de overgang. De oorzaken en de aanpak zijn divers. Daarom zijn hier aparte artikelen over geschreven.
Afvallen lukt niet tips
Als afvallen echt niet lukt, kan het waardevol zijn om je motivatie nog eens goed onder de loep te nemen. Wat wil je bereiken en wat wil je hiervoor doen? Wees je bewust van je gedrag en vier ook kleine successen. Je levensstijl veranderen is erg lastig. Ben dus ook een beetje mild voor jezelf.
Professionele begeleiding kan je helpen als je duurzaam wilt afvallen. Ook motiveert het enorm als je het niet alleen hoeft te doen. In onze 3 Weken Afslank Challenge leer je hoe snel en gezond afvallen eruitziet. Binnen 3 weken ben je gegarandeerd 3 tot 5 kilo lichter.
Bovendien krijg je ontzettend veel lekkere en gezonde recepten en leer je maatjes kennen die net als jij willen dat het afvallen nu wel lukt. Ruim 6000 deelnemers gingen je voor. Ontdek hoe eenvoudig en leuk een gezonde leefstijl kan zijn en doe ook mee!
Bronvermelding2. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25098557/
3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12679447/
4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22473743/
5. https://www.nu.nl/weekend/5834205/hongerhormonen-zijn-te-foppen-en-te-beinvloeden.html
6. https://www.voedingscentrum.nl/nl/service/vraag-en-antwoord/gezonde-voeding-en-voedingsstoffen/zijn-smoothies-gezond-.aspx
7. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2892765/8
8. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19661958/
9. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17075583/
10. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21951360/
11. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20495452/
12. https://www.trouw.nl/nieuws/pleidooi-om-suiker-als-drug-te-beschouwen-mist-wetenschappelijke-basis~bb3eebf5/
13. https://www.voedingscentrum.nl/nl/afvallen/gezond-afvallen/afvallen-lukt-niet-meer-wat-kan-ik-doen-.aspx
14. https://schildklier.nl/schildklieraandoeningen/te-trage-schildklier/
15. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8532024/
16. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S101836470900007X
Deel dit artikel met je maatjes