Is bananenbrood gezond of ongezond?

Deel dit artikel met je maatjes

Wat is bananenbrood (en is er verschil met bananencake?)

Traditioneel wordt bananenbrood gemaakt van hele rijpe bananen. Aan deze (bijna overrijpe bananen) wordt suiker, gesmolten boter, eieren, melk en bloem (gezeefd meel) toegevoegd. 

Technisch gezien, is bananenbrood gewoon een bananencake. Het kan aan ons liggen, maar bananencake klinkt toch meteen een stuk minder gezond, vind je niet? Er zijn wel manieren om je ‘bananencake’ gezond (of in ieder geval gezonder) te maken. Hier komen we later op terug.

Bananenbrood (het baksel en de naam) is overgewaaid uit Amerika. Daar wordt de cake namelijk banana bread genoemd en is het een populair ontbijtproduct. Maar goed, daar ontbijten ze ook met muffins, wafels en donuts. 

Met de boterham zoals we die uit het broodschap kennen, heeft bananenbrood niets te maken. Brood bevat volgens de definitie – naast bloem of (volkoren) meel, water of melk, en zout – een rijsmiddel, zoals desem of gist [1].

Samenvatting
Bananenbrood is eigenlijk een cake en geen brood. Het woord bananenbrood komt van het Engelse banana bread (het populaire baksel is overgewaaid uit Amerika). 

Is bananenbrood nou gezond of ongezond?

Zoals we net zeiden, is bananenbrood een cake. En cake heeft nou niet de beste reputatie. Als je – voor één bananenbrood – naar de hoeveelheid suiker (zo’n tweehonderd gram), boter (125 gram) en bloem kijkt (250 gram), snap je meteen waarom dat zo is.

Klassiek bananenbrood is dus niet per definitie gezond te noemen. Je moet het dan ook vooral zien als een lekker tussendoortje en niet per se als gezond tussendoortje. 

Samenvatting
Bananenbrood is niet per se gezond. Dat wil niet zeggen dat het echt ongezond is, maar je moet het vooral zien als iets lekkers.

En is bananenbrood nou gezonder dan gewoon brood?

Nee, de klassieke bananencake wint het qua gezondheidsvoordelen niet van de boterham. Het bevat veel suiker en meer calorieën dan gewoon brood. Zeker als je kiest voor een volkoren bammetje is brood een betere keuze. 

Maar, we hoeven het bananenbaksel niet helemaal te verbannen. Af en toe een snack moet kunnen. En als je dan toch een lekker tussendoortje zoekt, heeft een plakje ‘brood van banaan’ in ieder geval nog wat gezondheidsvoordelen. En dat kun je van een donut doorgaans niet zeggen.

We krijgen weleens de vraag of bananenbrood gezond is met pure chocolade. Was het maar zo’n feest, want het klinkt heerlijk. Bananenbrood is in de basis dus al niet de gezondste keuze. Ook pure chocola is niet per se gezond. Al kan een keer een stukje chocola natuurlijk geen kwaad. Maar zie je portie bananenbrood dan wel als snack en niet als ‘o-wat-ben-ik-toch-goed-bezig-tussendoortje’.

Samenvatting
Bananenbrood is niet gezonder dan brood en ook zeker geen vervanger. Het bevat veel suiker en meer calorieën dan een boterham.

Gezondheidsvoordelen bananenbrood

Bananenbrood is vaak iets ‘gezonder’ dan een gewone cake, omdat er minder suiker en verzadigd vet in zit dan in een gewone cake . Ook bevat bananenbrood (135 calorieën) iets minder calorieën dan normale cake (180) [2]. Naast suiker, boter en bloem, zitten er door de banaan bovendien wat extra vitaminen, mineralen en vezels in bananenbrood. 

Voldoende vezels eten, draagt bij aan een goede spijsvertering en kan het risico op darmkanker, hart- en vaatziekten, een beroerte en diabetes type 2 (suikerziekte) verkleinen [3]. Per dag heb je tussen de dertig en veertig gram voedingsvezels nodig. 

Een plak bananenbrood (45 gram) bevat met 0,7 gram vezels per plak iets meer vezels dan een roombotercake (0,4 gram). Maar het aantal vezels dat je met zo’n plak binnenkrijgt, is nog steeds niet echt om over naar huis te schrijven. Later in dit stuk volgen tips om je bananenbrood gezonder te maken door meer vezels toe te voegen.

Een plak bananenbrood bevat onder andere de mineralen kalium en magnesium en vitamine A en E. Kalium speelt een rol bij het regelen van je bloeddruk en magnesium draagt bij aan een goede werking van de spieren. 

Vitamine A is goed voor de ogen. Vitamine E werkt als antioxidant [4]. Dit wil zeggen dat het je lichaam beschermt tegen schade door vrije radicalen (schadelijke stoffen die het verouderingsproces kunnen versnellen). In dit artikel lees je meer over de gezondheidsvoordelen van bananen (inclusief traditioneel bananenbrood recept).

Per plak bananenbrood krijg je trouwens ook 2,3 gram eiwit binnen. Eiwit is een belangrijke bouwstof voor het lichaam en kan zelfs helpen bij het versnellen van je stofwisseling. 

Samenvatting
Door de bananen die erin zitten, bevat bananenbrood gezonde voedingsstoffen, zoals de mineralen kalium en magnesium en vitamine A en E.

Is bananenbrood een gezond ontbijt?

Als je het ons vraagt, is bananenbrood niet per se een gezond ontbijt. Jammer, want wij zouden ook wel elke dag met een plak cake willen beginnen.

Natuurlijk krijg je wat fruit en voedingsstoffen binnen, maar als je echt een gezond wilt ontbijten, mag daar nog wel een schepje bovenop. Een gezond ontbijt bevat voldoende eiwitten. Per hoofdmaaltijd moet je denken aan zo’n twintig gram eiwit. Dat redt je met een plak bananenbrood bij lange na niet.

Ook qua vezels schiet bananenbrood als ontbijtje tekort. We zeiden eerder dat de hoeveelheid vezels in bananenbrood niet per se mindblowing hoog is. Door te kiezen voor een eiwitrijk en vezelrijk ontbijt, houd je langer een verzadigd gevoel. Dit kan helpen als je een paar kilo kwijt wil. 

Het nadeel van traditioneel bananenbrood is dat het, mede door de rijpe bananen maar ook door de toegevoegde suikers, veel koolhydraten bevat. Per plak krijg je al snel 17,8 gram koolhydraten (waarvan 9,4 gram) suikers binnen.

Vind je het lastig om de juiste ontbijtkeuzes te maken? Lees dan onze handige tips voor een gezond ontbijt.

Samenvatting
Helaas, bananenbrood is niet per se een gezond ontbijtje. Dit komt doordat het relatief weinig vezels en eiwit bevat, maar wel suikerrijk is.

Hoe maak je bananenbrood gezonder?

De beste manier om je bananenbrood gezonder te maken, is om het helemaal zelf te bakken. De meeste kant-en-klare bakmixen staan niet in de Schijf van Vijf [5]. Dit komt omdat er vaak veel toegevoegde suikers en zout in zitten. Dit kan per merk verschillen, dus check vooral de ingrediënten.

Als je je bananenbrood kant-en-klaar en voorverpakt koopt, geldt het als bewerkt eten. Deze zogenaamde processed foods worden in verband gebracht met een hoger risico op hart- en vaatziekten en diabetes type 2 (suikerziekte) [6]. Uit een kleine klinische studie onder twintig mensen blijkt bovendien dat sterk bewerkte voedingsmiddelen de calorie-inname en het gewicht verhogen [7]. 

Een voordeel van zelf bananenbrood maken, is dat je precies ziet wat er allemaal in zit. Ook ben je volledig in charge en kun je dingen toevoegen om je eigen ‘gezond bananenbrood recept’ te maken. Een goed begin om je cake te transformeren in een voedzaam tussendoortje, is het vervangen van bloem door volkorenmeel (bijvoorbeeld tarwemeel of havermeel). 

Zo krijg je meer vezels binnen. Bovendien worden de koolhydraten uit volkorenmeel langzamer door je lichaam opgenomen. Dit zorgt ervoor dat je bloedsuiker stabieler blijft, waardoor je langer vol zit [8]. 

Om diezelfde reden kun je ervoor kiezen om amandelmeel te gebruiken. Of een mix van beide: amandelmeel bevat namelijk behoorlijk wat calorieën. Je kunt bijvoorbeeld (voor een cake) 125 gram volkoren meel, 75 gram havermout en 50 gram amandelmeel gebruiken. Laat je door de calorieën in amandelmeel niet meteen afschrikken. Feit is namelijk dat amandelen gezond zijn, als je ze met mate eet.

Samenvatting
Ja, je kunt gezond bananenbrood maken. De eerste stap is het vervangen van bloem door volkorenmeel.

More is more

Daarnaast kun je allerlei ingrediënten toevoegen om je bananenbrood gezonder en vezelrijker te maken. Denk bijvoorbeeld aan havermout, ongezouten noten (eventueel in kleine stukjes) of lijnzaad. Erg lekker en gezond: besprenkel je bananenbrood eens met pompoenpitten of pecannoten. 

Hier ontdek je waarom pompoenpitten gezond zijn. O, en in onze artikelen ‘havermout gezond’ en ‘lijnzaad gezond’ maak je (als je wilt) kennis met de positieve effecten van deze voedingsmiddelen. 

Probeer ook eens de hoeveelheid toegevoegde suikers te verminderen door een natuurlijke zoetmaker te gebruiken. Bijvoorbeeld door je bananenbrood te zoeten met een paar rozijnen, dadels of blauwe bessen. 

Hier zit nog steeds suiker in (zeker gedroogd fruit bevat hier veel van), maar de gezonde dadel heeft daarnaast nog meer te bieden. Ook de gezondheidsvoordelen van blauwe bessen dragen bij aan je gezonde bananenbrood. Daarnaast kun je een deel van de suiker vervangen door kaneel. 

De roomboter kun je vervangen door een olie, bijvoorbeeld olijfolie. Deze bevat meer onverzadigde vetzuren, deze kunnen bijdragen aan het verlagen van het slechte cholesterol (het LDL-cholesterol). Een te hoog cholesterol kan hart- en vaatziekten veroorzaken.

Samenvatting
Door de hoeveelheid suikers te verminderen en de boter (deels) te vervangen door bijvoorbeeld olijfolie, maak je je bananenbrood gezonder. Ook het toevoegen van lijnzaad of havermout geeft je cake een boost.

En hoe maak je het koolhydraatarm?

Hier kunnen we kort over zijn. Een bananenbrood krijg je (door de overrijpe bananen) niet koolhydraatarm. Wel kun je ervoor kiezen om de bloem of meel te vervangen voor amandelmeel. Dit bevat per honderd gram namelijk maar vijf gram koolhydraten. Een nadeel is wel dat dit meel weer veel meer calorieën bevat (622 per honderd gram). 

Nou past een plakje bananenbrood nog wel binnen een koolhydraatarm dieet, al zul je er waarschijnlijk iets anders voor moeten laten staan. Binnen het ketogeen dieet mag je maximaal vijftig gram koolhydraten per dag. Dan is een plakje bananenbrood een behoorlijke ‘aanslag’. 

Sommige mensen die binnen het ketogeen dieet willen genieten van bananenbrood, gebruiken hiervoor bananenextract in plaats van rijpe bananen. Maar dan zijn wel de voordelen van het verse fruit dat je binnenkrijgt weg.

Samenvatting
Koolhydraatarm bananenbrood bestaat niet echt, omdat rijpe bananen van nature veel koolhydraten bevatten. Je kunt amandelmeel gebruiken (dit bevat veel minder koolhydraten dan ‘normaal’ meel) en/of bananenextract gebruiken in plaats van verse banaan.

Bananenbrood gezond, conclusie

Bananenbrood is niet ongezond, maar ook niet echt gezond te noemen. Wel is het een mooie manier om van je rijpe banaan af te komen. Bovendien kun je met een paar kleine wijzigingen je bananencake (want dat is het eigenlijk) iets gezonder maken. Zie het vooral als een best oké optie bij lekkere trek en niet als wondermiddel. Die bestaan helaas niet.

De sleutel tot een gezonde levensstijl (en blij zijn met je gewicht) ligt hem vooral in variatie. En natuurlijk in het omgaan met verleidingen en in weten wat goed voor je is. Het is normaal dat je hierbij wel wat ondersteuning kan gebruiken.
Daarom hebben wij onze 3 Weken Afslank Challenge ontwikkeld. Hiermee val je 5 tot 10 kilo af in 3 weken tijd. Je krijgt ook handvatten om een lifestyle te vinden die echt bij je past, zodat je je streefgewicht niet alleen bereikt, maar ook behoudt. Gun jezelf een Maatje Minder en doe vandaag nog mee!

Deel dit artikel met je maatjes